احتمالا شما هم مثل من به خوندن بلاگ پست‌ها، دنبال کردن فیدها و ... معتاد شده باشید. من یاد گرفتم چطور یک تکنولوژی جدید رو یاد بگیرم، یاد گرفتم چطور و چقدر از یک کتاب مرجع رو بخونم ولی بلد نبودم چطور درست مقالات علمی رو بخونم (البته هنوزم هم بلد نیستم). این مورد آخر در دوره ارشد خیلی من رو اذیت کرد. از افراد زیادی پرسیدم که شما چطور مقاله می‌خونید و تحقیق می‌کنید. هر کسی بنا به تجربه قبلی خودش و آزمون و خطاهایی که کرده بود روشی رو پیشنهاد می‌کرد ولی نقطه مشترک همه این بود که "ما هم درست نمی‌دونیم". برای همین تصمیم گرفتم ببینم بزرگترها چی‌کار می‌کنند:)
چطور یک مقاله خوب انتخاب کنیم؟
(این بخش مفهومی از نوشته‌های دو دانشجوی دکتری MIT است)
خلاصه مقاله را بخون، اگر جذبت کرد به شکل‌ها، تصاویر و نمودارها یک نگاهی بینداز و نتیجه‌گیری رو بخون. مقاله خوبی به نظر میاد؟ برو بخش بعد وگرنه برو مقاله بعدی
اگر در این حوزه تخصص داری بخش Methods رو بخون، در غیر اینصورت Introduction رو
هنوز هم فکر می‌کنی مقاله خوبیه؟ پس مقاله درستی رو انتخاب کردی. مقاله خوب رو باید خوب خوند!
چطور یک مقاله خوب را خوب بخوانیم؟
(این بخش هم مفهومی است از مقاله چطور مقاله بخوانیم از یکی از استادهای دانشگاه واترلو)
خوندن هر مقاله رو میشه به سه فاز تقسیم کرد. ایده کلی، فهمیدن کلی و فهم دقیق
ایده کلی: (حدود ۱۰ دقیقه)
عنوان مقاله، خلاصه و Introduction رو بخونید، بعد به سراغ عنوان‌ها و زیر عنوان‌ها برید و در نهایت نتیجه‌گیری رو بخونید. به مراجع مقاله نگاه کنید و ببینید کدوم یکی را تا حالا خوندید. الان باید بتونید بگید این مقاله در چه حوزه‌ای هست، چه زمینه‌ای داره، چه کسایی اون رو نوشتند و اصلا مقاله‌ای هست که برای خوندن نوشته شده باشه (well-written)؟
فهمیدن کلی: (حدود یک ساعت)
مقاله رو با دقت بالا ولی بدون جزئیات (مثلا اثبات‌ها) بخوان و کنار اون حتما حاشیه‌نویسی انجام بده.
به اشکال، جدول‌ها، نمودارها و ... دقت ویژه‌ای کن
مراجع مرتبط رو برای خوندن علامت‌گذاری کن
بعضی وقت‌ها در این مرحله مقاله رو متوجه نمی‌شیم، چرا؟
۱)موضوع جدید
۲)مقاله‌ای که بد نوشته شده
۳)خسته‌ایم
حالا چی‌کار کنیم؟
۱) بیخیال مقاله می‌شیم، به امید خدا که بهش احتیاج نداریم
۲)بعد از خوندن background این زمینه به سراغ مقاله میایم
۳)با قدرت میریم سراغ مرحله بعد
فهمیدن دقیق: (از ۱ ساعت تا ۵-۶ ساعت)
در این مرحله باید مقاله رو روی کاغذ برای خودتون پیاده کنید، با جزئیات کامل و فرضیات نویسنده. مقاله و نویسنده رو به چالش بکشید. چرا این فرض رو در نظر گرفته؟ این کار چه نوآوری داشته؟ اگر من بودم چطور این‌کار رو انجام می‌دادم؟ سعی کنید به خطاهای نویسنده پی ببرید و به ایده‌های جدیدی در این مورد برسید.
چطور یک مقاله خوب را خوب بفهمیم؟
(این بخش هم ترجمه آزادی است از نوشته یکی از اساتید دانشگاه تگزاس)
الف) چه کسی و از کجا مقاله را نوشته است؟
ب)معنی هر کلمه‌ای که نمی‌دانی بنویس، خواندن متن علمی با تست Reading کنکور متفاوت است
۱) Introduction را بخوان (دکتر قنبری از اساتید دانشگاه تهران هم روی این موضوع تاکید دارند که به جای Abstract حتما Introduction رو اول بخونید)
۲) سوال اساسی: این مقاله چه مشکلی را در زمینه خود حل می‌کند؟ (باید مشکل را فهمید نه زمینه را!)
۳)کارهای قبلی: چه‌کارهایی انجام شده؟ چه محدودیت‌هایی داشتند؟ باعث میشه درک بهتری از مقاله داشته باشی
۴)سوال تخصصی: دقیقا بفهم که نویسنده می‌خواسته چه مشکلی را حل کند. (چرا کارهای قبلی در حل این موضوع ناتوان بوده‌اند؟)
۵)نویسنده چه رویکردی برای حل مساله داشته؟ از چه روشی برای حل مساله استفاده کرده؟ (مثلا از الگوریتم X برای حل مساله Y)
۶)حالا بخش Methods رو بخون. به طور شماتیک کاری که انجام شده رو رسم کن، تا به صورت کلی این بخش رو نفهمیدی به سراغ بقیه بخش‌ها نرو
۷)Result رو بخون. برای هر شکل، جدول و تصویر چند خط بنویس که نشان‌گر چه چیزی بوده است.
۸)آیا Result مقاله به سوالات پاسخ می‌ده؟ داده ها و نتایج رو بدون توجه به مقاله تفسیر کن. (این مرحله وقت‌گیر ولی ارزشمنده)
۹) حالا بخش نتیجه‌گیری رو بخون. اینکه نویسنده چطور داده‌ها رو تفسیر کرده.
۱۰) فک کنم وقتش باشه که Abstract رو خوند.
۱۱ و ۱۲) این مراحل اختیاریه، ولی خوبه که انجام بشوند. نظر دیگران رو در مورد مقاله بخون و نگاهی به مراجع مقاله بنداز.
پ.ن:
به جز Google Scholar چندین سایت و ابزار مفید دیگه هم هست که میشه در این موارد ازشون استفاده کرد.
اگر کامپیوتری هستید حتما به سایت های scimagojr.com و csrankings.com یک نگاهی بندازید و در هر صورت از mendely استفاده کنید.
اگر فرصت کافی دارید حتما مقاله چطور در آزمایشگاه هوش مصنوعی MIT تحقیق کنیم رو بخونید. کمی قدیمی هست ولی بسیار جالب و فرهنگ‌ساز.
و در نهایت اگر این نوشته رو مفید می‌دونید اون رو به اشتراک بگذارید و ابزارها و سایت‌های دیگه‌ای که فکر می‌کنید مفید هستند رو در کامنت‌ها به دیگران معرفی کنید.
