سطوح اجرایی (Run Level or init state) تعیین کننده، سرویس ها و منابعی که در دسترس کاربرن هستند. در هر لحظه سیستم می تواند در یک سطح اجرای وجود داشته باشد. در سولاریس بر خلاف لینوکس 8 سطح اجرایی وجود دارد. سطح اجرایی پیش فرض، در فایل etc/inittab/ تعیین شده است. در ادامه سطوح اجرایی به تفضیل توضیح داده شده است.
- Level 0 : سیستم به صورت ایمن خاموش می شود. (Power down state)
- Level s,S : سطح s (یا S) اشاره به حالت تک کاربره (Single-User State) دارد. دسترسی به برخی از سیستم فایل های mount شده وجود داردارد.
- Level 1 : مانند سطح s، سطحی تک کاربره است و برای اهداف مدیریتی استفاده می شود. دیگر کاربران امکان دتسرسی را ندارند و تنها دسترسی از طریق کنسول (محیط خط فرمان) و تنها کاربری که دسترسی دارد، root است.
- Level 2 : حالت چند کاربره (Multi-User State) و برای انجام رایج و متداول استفاده می شود. تمامی کاربران امکان استفاده از سیستم و تمامی سیستم فایل را دارند. تمامی سرویس ها و daemom ها دسترسی دارند به جز سرویس های NFS و سرویس SMB که مربوط به سامبا است.(daemon ها – در این لینک می توانید در مورد daemon ها بخوانید اما توضیحات لینک مربوطه بر اساس لینوکس بوده ولی اساس تعریف daemon گفته شده برای تمامی سیستم عامل های یونیکسی یکسان است).
- Level 3 : همانند سطح دوم (چند کاربره)، اما سرویس های NFS و SMB نیز فعال هستند.
- Level 4 : سطح اجرایی رزرو شده و مورد استفاده سفارشی برای کاربران. (بصورت پیش فرض مورد استفاد قرار نگرفته است).
- Level 5 : مانند سطح 0 برای خاموش کردن ایمن سیستم استفاده می شود.
- Level 6 : سیستم را Reboot می کند. توجه کنید که سطح اجرایی پیش فرض، سطح 3 می باشد که سیستم فایل های اشتراکی NFS و SMB وجود دارند. با رفتن به سطح 6، سیستم خاموش شده و از نو راه اندازی شده و در نهایت وارد سطح اجرایی پیش فرض ( که 3 است اما می شود آنرا تغییر داد. در این لینک چگونگی تغییر سطح اجرایی در سیستم عامل لینوکس گفته شده است که برای سولاریس نیز می تواند خوانده شود . مفید باشد.)
اما سطح اجرایی فعلی سیستم کدام است؟ در سولاریس یا لینوکس با استفاده از دستور زیر می توانید، سطح اجرایی کنونی را مشاهده کنید. ( همچنین لینک گفته شده در بالا برای تغییر سطح اجرایی را مطالعه کنید.)
who -r
یک خروجی در سیستم عامل سولاریس مانند زیر است :
run-level 3 Dec 13 10:10 3 0 S .
- run-level 3 : نشان دهنده سطح اجرایی فعلی سیستم است.
- Dec 13 10:10 : آخرین تاریخی که سطح اجرایی تغییر کرده است.
- عدد 3 : باز هم نشان دهنده سطح اجرایی فعلی است.
- عدد 0 : مدت زمانی که سیستم پس از زمان boot شدن در این سطح اجرایی وجود دارد.
- S : سطح اجرایی پیشین را نشان می دهد. (می تواند هر کدام از سطوح گفته شده باشد)
در لینوکس بر خلاف سولاریس 6 سطح اجرایی وجود دارند. مانند سولاریس سطح 4 غیر استفاده شده و رزرو شده است.
- Level 0 : سیستم halt یا power off می شود.
- Level 1 : حالت تک کاربره. تنها مدیر یعنی کاربر root و تنها از طریق کنسول (محیط خط فرمان) به سیستم دسترسی دارند. بطور مثال در این حالت، دایرکتوری home/ را می توانیم از حالت mount خارج کنیم، چونکه هیچ کاربر دیگری به سیستم نمی توانسته اند Login کرده باشند و دایرکتوری خانگی کاربر root هم در دایرکتوری home/ نیست بلکه دایرکتوری root/ می باشد.
- Level 2 : محیطی چند کاربره را بدون دسترسی به سرویس های شبکه (Without Network) فراهم می کند.
- Level 3 : مانند سطح اجرایی 2، محیطی چند کاربره است، اما سرویس های شبکه و NFS نیز وجود دارند. این سطح نیز مانند سطح دوم، از طریق محیط کنسول (خط فرمان) در دسترس است.
- Level 4 : رزرو شده است.
- Level 5 : همانند سطح اجرایی 3 است با این تفاوت که بر خلاف سطح سوم، دارای محیط گرافیکی (X11) است و محیط گرافیکی فعال است.
- Level 6 : باعث می شود سسیستم Reboot و از راه اندازی مجدد بشود. پس از راه اندازی مجدد فرایند init فایل etc/inittab/ را می خواند و سیستم را در سطح اجرایی پیش فرض قرار می دهد.
می توانید از این لینک چگونگی تغییر سطح اجرایی و از این لینک “چه سرویس هایی در چه سطوحی در حال اجرا شدن هستند” را بخوانید.
در مورد سیستم عامل های FreeBSD, NetBSD, OpenBSD و یا دیگر توزیع های BSD مفهوم Run Level تعریف نشده است.