مقدمه: امروزه از لینوکس در بسیاری از  پروژه‌های مهم صنعتی و هنری استفاده می‌شود. قدرت این سیستم در پردازش اطلاعات باعث شده تا بهترین ابزار برای انجام کارهای بزرگ باشد. 

در جریان ساخت فیلم تایتانیک در ۱۹۹۷ به منظور رندر برخی صحنه‌های مربوط به آب از سیستم‌های آلفای مجهز به لینوکس که با هم شبکه شده بودند، استفاده شد. در این فیلم از رد هت ۴.۱ استفاده شد.که از هسته‌ی ۲.۰.۱۸ استفاده می‌کرد. در سال ۲۰۰۳ پیکسار سرورهای خود را با نمونه‌ی اینتلی جایگزین کرد. در ۲۰۰۷ لینوکس بیش از ۱۰۰۰ دسکتاپ و ۳۰۰۰ پردازنده‌ی سرور را در اختیار گرفته بود که در نظر گرفته بود بیش از ۲۰ میلیون پردازنده ساعت را صرف رندر شرک ۳ کند. بعد از آن هم اچ‌پی وارد کار شد و  پروژه‌های بزرگ دیگری به کمک لینوکس  در استدیوهای انیمشن سازی انجام شد و تا به امروز این مهاجرت بزرگ همچنان ادامه دارد. (شبکه شماره ۱۲۵)  در این یادداشت به برخی از نمونه‌های آزاد  برنامه‌های انیمشن سازی پرداخته‌ایم.

– امیر اچ پی

۳D Studio Max

حتما شما هم با این نرم افزار قدرتمند در زمینه ی مدل‌سازی سه بعدی سازی آشنا هستید. این نرم افزار با قدرت و توانمندی بالای خود توانسته جایگاه خود را در زمینه ی سه بعدی سازی بسیار محکم کند، به حدی که در نظر برخی افراد مدل‌سازی سه بعدی یعنی ۳D Studio Max! با هم چند نرم‌افزار معادل را بررسی میکنیم.

۱)Art of Illusion

این نرم‌افزار  قدرت‌مند در زمینه‌ی مدل‌سازی سه‌بعدی، ویژگی‌های کاملی برای کاربرد در صنعت دارد که می‌توان این ویژگی‌ها را در دیگر نرم‌افزارهای تجاری موجود دید. علاوه بر این ویژگی‌ها، این نرم‌افزار ویژگی‌هایی مانند داشتن مخازن برای دانلود اسکریپت‌ها و پلاگین‌های موجود و همچنین قابلیت دانلود افزونه را دارد که در دیگر نرم‌افزار ها یافت نمی‌شود. آخرین نسخه‌ی این نرم‌افزار ۲.۸.۱ است که به گفته‌ی سایت سازنده برای کارهای تجاری و صنعت کاملا آماده است. همچنین مستنداتی در سایت سازنده به عنوان راهنمای کاربران قرار داده شده است. می‌توانید لیستی از ویژگی‌های این نرم‌افزار را در صفحه‌ی ویکیپدیای آن مشاهده کنید. این نرم‌افزار بر مبنای جاوا نوشته شده است که قابلیت اجرا در سیستم‌عامل‌های Window, MacOSX,Linux,Unix را دارد.

Art of Illusion screenshot

سایت سازنده:Art of Illusion

صفحه‌ی ویکیپدیا: Art of Illusion

۲) Blender

احتمالا این نرم‌افزار شناخته‌شده‌ترین نرم‌افزار دنیای آزاد در این زمینه می‌باشد. با داشتن ظاهری ساده و زیبا و قابلیت‌هایی پیشرفته، این نرم‌افزار هم‌اکنون در صنعت نیز مورد استفاده قرار می گیرد. از کاربردهای آن در صنعت می‌توان به استفاده در Spider-Man 2 و The Secret of Kells و چند فیلم و انیمیشن و بازی دیگر که نام آن‌ها در صفحه‌ی ویکیپدیای نرم‌افزار موجود است، اشاره کرد. همچنین برای دیدن قابلیت‌های این نرم‌افزار می‌توانید به سایت سازنده مراجعه کنید.  این نرم‌افزار برای سیستم‌عامل‌های Window XP,Vista,7 و MacOSX و Linux و FreeBSD قابل اجراست.

Blender screenshot

سایت سازنده: Blender

صفحه‌ی ویکیپدیا: Blender

۳)K-3D

این برنامه  برخلاف آن‌چه از نام آن برمی‌آید هیچ ارتباطی با دسکتاپ KDE ندارد. به ادعای سایت سازنده دارای محیطی ساده و قابل فهم برای هنرمندان تازه‌کار و قابلیت‌های پیشرفته برای هنرمندان حرفه‌ای می‌باشد. این برنامه محدود به دسکتاپ خاصی نیست و در هر دسکتاپی به ظاهری طبیعی و Native  دارد. همچنین از قابلیت‌های حرفه‌ای و صنعتی آن می‌توان به پشتیبانی از RenderMan اشاره کرد که در محیط برنامه کاملا ادغام شده است. این برنامه برای سیستم‌عامل‌های Windows, MacOSX, Linux, FreeBSD عرضه می‌شود.

K-3D screenshot

۴)Wings 3D

این نرم‌افزار در مقایسه با دیگر نرم‌افزارهای معرفی‌شده ساده‌تر می‌باشد. آغاز این پروژه به سال ۲۰۰۱ برمی‌گردد و Björn Gustavsson و Dan Gudmundsson پایه‌گذاران آن هستند. این نرم‌افزار فقط برای مدل‌سازی استفاده می‌شود و هیچ قابلیت انیمیشن سازی در آن وجود ندارد.  اگرچه قابلیت صدور مدل‌ها را به نرم‌افزارهای rendering خارجی مانند POV-Ray و YafRay دارد اما قابلیت‌های rendering آن ساده و با استفاده از OpenGL می‌باشد. همچنین می‌توانید برای دیدن لیستی از انواع فایل‌های پشتیبانی شده توسط این نرم‌افزار به صفحه‌ی ویکیپدیای آن مراجع کنید. این نرم‌افزار توسط زبان Erlang ( زبانی که توسط Ericsson به وجود آمد) نوشته شده است. نام این نرم‌افزار از ساختار درونی این نرم‌افزار سرچشمه گرفته است. این نرم‌افزار برای ذخیره‌ی اطلاعات خود از ساختاری به نام (Winged Edge Data Structure (WEDS استفاده می‌کند. آخرین نسخه‌ی این نرم‌افزار ۱.۴.۱ است که از طریق سایت سازنده قابل دریافت است. این نرم‌افزار برای هر سه سیستم عامل Window , MacOSX , Linux عرضه می‌شود.

Wings 3D screenshot

سایت سازنده: Wings 3D

صفحه‌ی ویکیپدیا: Wings 3D

نمونه‌های دیگری مانند  Autodesk Maya، Houdini، Autodesk Softimage و Realsoft 3D هم وجود دارند که البته رایگان  نیستند.

 Autocad

این نرم‌افزار هم برای مدل‌سازی(هم دوبعدی و هم سه‌بعدی) به کار می‌رود، ولی آن‌چه آن را از ۳D Studio Max متمایز می‌سازد کاربرد آن است.  کاربرد Autocad بیشتر برای مدل‌سازی واقعی برای تولید یا بررسی(معمولا پیش از ساخت) است. اساسا، همان‌طور که از نام نرم‌افزار برمی‌آید، باید آن را در طبقه‌ی CADها قرار دهیم. در این شاخه می‌توان نرم‌افزارهای دیگری را نیز ،مانند SolidWorks، یافت که حدودا مشابه هستند. نرم‌افزارهای معادل زیر برای Autocad موجود می‌باشند:

 ۱) FreeCAD

این نرم‌افزار با هدف کاربرد در مهندسی مکانیک و طراحی محصولات تهیه شده است اما محدود به این کاربردها نیست و می‌توان از آن در کارهای طراحی و مهندسی دیگر نیز استفاده کرد. از قابلیت‌های این نرم‌افزار می‌توان به استفاده از هسته‌ی OpenCasCade ، طراحی پیمانه‌ای(modular)، استفاده از Python به عنوان زبان اسکریت‌نویسی و قابلیت کار با فایل‌های STEP/IGES/OBJ/DXF/SVG/U3D/STL اشاره کرد. همچنین محیط آن بر پایه‌ی Qt نوشته شده است که در تمام سیستم‌عامل‌ها نمای یکسانی را به نرم‌افزار می‌بخشد. این نرم‌افزار برای سیستم‌عامل‌های Windows, MacOSX, Linux عرضه می‌شود.

DraftSight, LibreCAD و Bricscad هم از نمونه‌های دیگر ابن دسته نرم‌افزارها است.

Draft Sight