چند روز بیشتر به انتشار اوبونتو ۱۰.۱۰ ، خدایگان دیستروهای لینوکس نمونده. دنیای لینوکس از نظر درایور کارت گرافیک نسبت به ۶ ماه گذشته پیشرفت چشمگیری هم تو ضمینه درایورها آزاد و هم درایور کد بسته داشته. مثلا تا همین چند وقت AMD اصلا درایوری درست و درمونی برای چیپ‌هاش نمیزد ولی الان جدیدترین محصولاتش یک هفته نشده توسط داریور لینوکس پیشتیبانی میشن. دیسترویی مثل اوبونتو به طور پیش‌فرض دارای درایورهای آزاد و اوپن سورس هست که میشه گفت فقط به درد فعالیت های دوبعدی مثلا بالا پایین کردن صفحات وب و اجرای ویدئو می‌خورن. اگر می‌خواین Compiz و افکت‌هاش رو فعال کنید (که این ۳ بعدی حساب میشه!) یا یه بازی درست حسابی بازی‌کنید تو لینوکس باید دست به دامن این درایورهای کد بسته بشید. تو این پست سعی دارم نصب جدیدترین درایورهای Nvidia و ATI رو، تو اوبونتو ۱۰.۱۰ توضیح بدم.

نصب درایور Nvidia؛ روش اول:
چندتا راه داره نصب درایور Nvidia و بهترینش استفاده از Installerیی هست که nvidia.com ارائه میده. الان که این پست رو می‌نویسم جدیدترین درایور پایدار 256.53 هست که انگار اصلا کارکرد خوبی نداره. توصیه می‌کنم جدیدترین درایور رو از این‌جا اگر سیستم عامل‌تون ۳۲ بیت و اگر ۶۴ بیت هست این‌جا دانلود کنید. شاید موقعی که این پست رو می‌خونید اصلا این درایورهم پایدار شده باشه. کلا نسخه 260.19.06 به بالا رو نصب کنید.
خوب حالا این فایلی که دانلود کردید رو کپی کنید رو Desktop . این یه installer هست که با bash نوشته شده و اگر الان اجراش کنید چیزی نصب نمی‌کنه چون X Server و محیط گرافیکی در حال اجراست. پس میریم به یه ترمینال با ctrl + alt + f1 و با دستور

sudo stop gdm

محیط گرافیکی gnome رو می‌بیندیم. حالا کافیه این installer رو اجرا کنیم؛ (لازم نیست بگم که اون * یعنی ادامه‌ی اسم فایل!) (برای دیدن سایز بزرگ‌تر رو عکس‌ها کلیک کنید)

cd Desktop
sudo sh NVIDIA-Linux*

این‌جا یه اخطار میده که زیاد مهم نیست Yes بزنید بره جلو.

تو این مرحله installer پیغام میده که درایور Nouveau در حال اجراست. تو نسخه‌های قبلی غیرفعال کردن این Nouveau کلی دردسر داشت ولی الان installer خودش مسئله رو میفهمه و براتون غیرفعالش می‌کنه.

فقط کافیه بزنید yes تا درایور Nouveau بره تو لیست‌سیاه و بار بعدی دیگه اجرا نشه.

خوب حالا سیستم به Reboot کنید و بیاد تو اوبونتو و مراحل قبل رو برید و installer رو اجرا کنید. این‌دفعه دیگه درایور با موفقیت نصب میشه. مرحله آخر ازتون میپرسه که آیا می‌خواید خودش xorg رو هم تنظیم کنه که حتما بزنید yes چون شما باید به اوبونتو بگید که از این درایور استفاده کنه و نصب بودن تنهاش کافی نیست.

روش دوم؛ استفاده از مخازن اضافی:
یه عده اراذل اومدن از درایور Nvidia فایل deb ساختن و خیلی راحت نصب میشن تو اوبونتو. کافبه با دستور

add-apt-repository ppa:ubuntu-x-swat/x-updates

مخزنی که این فایل رو داره اضافه کنید به اوبونتو و بعد با دستور

sudo apt-get update

لیست مخازن رو به روز کنید. بعد هم دستور

sudo apt-get install nvidia-graphics-driver

دایور رو نصب می‌کنه. البته من این رو تست نکردم ولی میگن جواب داده.

نصب درایور ATI
تا لحظه نوشتن این پست آخرین نسخه درایور ATI کاتالیست 10.9 هست که رو اوبونتو ۱۰.۱۰ نصب نمیشه. شاید زمانی که این پست رو می‌خونید کاتالیست 10.10 و بالاترش اومده باشه ولی الان تنها راه، نصبش از تو مخازن هست که یه جورای کاتالیست ۱۰.۱۰ آلفا حساب میشه!

sudo apt-get install fglrx

حالا هم کانفیک کردن X Server

sudo aticonfig -f --initial

اگر هم درایوری غیری از AMD و Nvidia دارید مثل intel که معمولا خیلی خوب توسط درایورهای آزاد پشتیبانی میشن و مشکلی نخواهید داشت.