در این قسمت درباره میزکار‌های مختلفی که برای FreeBSD موجود است بحث می‌کنیم. یک ‘’محیط میزکار یا desktop environment’’ میتواند تنها یک مدیر پنجره ساده باشد یا همچنین می‌تواند مجموعه کاملی از نرم‌افزارها کاربردی را دربربگیرد.

GNOME

گنوم یک میز‌کار بسیار کاربر‌پسندانه است. گنوم استفاده از کامپیوتر را برای شما بسیار آسان می‌کند و با ابزارهایی که در اختیار شما قرار می‌دهد براحتی می‌توانید کامپیوتر خود را پیکر‌بندی کرده و از آن برای انجام کارهای روزمره استفاده نمایید.

نصب GNOME

گنوم هم از طریق بسته‌های باینری و هم از طریق مجموعه پورتهای FreeBSD قابل نصب است. اگر دلیل خاصی برای کامپایل گنوم ندارید، استفاده از بسته‌های باینری را به شما پیشنهاد می‌کنیم (به جهت نصب سریعتر)

کافیست دستور زیر را اجرا کنید:

# pkg_add -r gnome2

برای نصب از طریق کدهای منبع هم به این صورت عمل کنید:

# cd /usr/ports/x11/gnome2
# make install clean

برای کارایی بهتر، گنوم به سیستم‌فایل procfs احتیاج دارد. بنابراین این خط را به فایل ‎ /etc/fstab اضافه کنید:

 proc           /proc       procfs  rw  0   0

بعد از اینکه GNOME نصب شد، باید X server را طوری تنظیم کنیم که همیشه GNOME را به جای مدیر پنجره پیشفرض اجرا کند. ساده‌ترین راه اجرای GNOME، اجرای آن به همراه GDM است. GDM به عنوان قسمتی از میزکار GNOME در سیستم نصب می‌شود؛ هر چند که به صورت پیشفرض غیر‌فعال است. می‌توانید آن را با اضافه کردن خط زیر به فایل ‎ /etc/rc.conf فعال کنید:

gdm_enable=\"YES\"

بعد از اینکه کامپیوتر خود را reboot کردید، GDM به طور خودکار اجرا خواهد شد. بهتر است تمام سرویس‌های گنوم را به همراه GDM اجرا کنید. برای انجام این کار، خط زیر را هم به فایل ‎ /etc/rc.conf اضافه کنید.

gnome_enable=\"YES\"

همچنین با تنظیم درست فایل ‎ .xinitrc می‌توان گنوم را از طریق خط فرمان هم اجرا کرد. اگر یک نسخه سفارشی شده از این فایل دارید، کافیست خطی که مدیر پنجره فعلی اجرا می‌کند را پیدا کرده و آن را طوری تغییر دهید تا در عوض فایل ‎ /usr/local/bin/gnome-session را اجرا کند. اگر هم این فایل را ندارید، کافیست دستور زیر را اجرا کنید تا این فایل ایجاد شده و گنوم را به صورت خودکار اجرا کند:

% echo \"/usr/local/bin/gnome-session\" > ~/.xinitrc

دفعه بعد که دستور ‘’startx’’ را اجرا کردید، میز‌کار گنوم به طور خود‌کار اجرا خواهد شد.

% echo \"#!/bin/sh\" > ~/.xsession
% echo \"/usr/local/bin/gnome-session\" >> ~/.xsession
% chmod +x ~/.xsession

KDE

KDE یک میز‌کار پر‌طرفدار با ظاهری بسیار جذاب است. این میز‌کار به بیش از ۵۵ زبان از جمله فارسی ترجمه شده و برنامه‌های کاربردی بسیار خوبی دارد.

نصب KDE

دو نسخه متفاوت از KDE برای FreeBSD موجود است. نسخه ۳ و نسخه ۴. هر چند که نسخه ۳ دیگر توسعه داده نمی‌شود، مدت زیادی است که در پورتها باقی مانده است. از KDE 3 می‌توانید بر روی سیستم‌های قدیمی استفاده کنید. البته امکان نصب این دو نسخه به صورت همزمان هم وجود دارد.

مانند گنوم، KDE را هم می‌توانید از بسته‌های باینری و مجموعه پورتهای FreeBSD نصب کنید. برای نصب از بسته‌های باینری دستور زیر را اجرا کنید:

# pkg_add -r kde

pkg_add آخرین نسخه را به صورت خودکار دانلود و نصب خواهد کرد. برای کامپایل KDE از کدهای منبع هم دستورات زیر را اجرا کنید:

# cd /usr/ports/x11/kde4
# make install clean

و همچنین برای نصب KDE 3 به این صورت عمل کنید:

# cd /usr/ports/x11/kde3
# make install clean

بعد از اینکه KDE نصب شد، باید X server را طوری تنظیم کنید تا KDE را به جای مدیر پنجره پیشفرض اجرا کند. این کار با ویرایش فایل ‎ .xinitrc انجام‌پذیر است.

برای KDE 3:

% echo \"exec startkde\" > ~/.xinitrc

و برای KDE 4:

% echo \"exec /usr/local/kde4/bin/startkde\" > ~/.xinitrc

از این پس هربار که دستور startx را اجرا کردید، KDE اجرا خواهد شد.

شاید مدیرِ یک سیستم چند‌کاربره دوست داشته باشد با یک صفحه login گرافیکی به کاربران خوش‌آمد بگوید. در این مورد می‌توانید از XDM هم استفاده کنید. هر چند KDE یک display manager مخصوص به نام KDM دارد. KDM قابلیت‌های بیشتری را نسبت به XDM در اختیار کاربر قرار می‌دهد. برای فعال کردن KDM فایلهای مختلفی را باید ویرایش کنید.

برای KDE 3 خط ttyv8 در فایل ‎ /etc/ttys را بدین صورت ویرایش کنید:

ttyv8 \"/usr/local/bin/kdm -nodaemon\" xterm on secure

برای KDE 4 باید سیستم‌فایل procfs را مونت کرده و خط زیر را به فایل ‎ /etc/rc.conf اضافه کنید:

kdm4_enable=\"YES\"