از همان ابتدا که گنو/لینوکس در بین کاربران گسترش بیشتری پیدا کرد، طرفداران این سیستم‌عامل قصد داشتند تا این سیستم‌عامل را نیز کاربرپسند تر نمایند. به این شکل که عده‌ای طرفدار سادگی در استفاده و به حداقل رساندن گزینه‌ها بودند ولی برعکس عده‌ای عقیده داشتند که گزینه‌های بیشتری به‌صورت گرافیکی در اختیار کاربران قرار گیرد. در این مقاله به بررسی سه توزیع می‌پردازیم که سعی داشتند توزیعی کاربرپسند باشند. با ما همراه باشید با نوستالژی لینوکسی و بررسی توزیع‌های کاربرپسند در گذشته!
Lindows، غریبه، آشنا!:
همان‌طور که اشاره شد اکثر کاربران گنو/لینوکس کاربرپسندی را در سادگی در استفاده و یا ارائه تنظیمات گرافیکی برای اکثر بخش‌ها می‌دانستند. دود دیدگاه که یکی منجر به ایجاد گنوم شد و دیگری KDE. اما بعضی افراد هم بودند که کاربرپسندی را مصادف با استفاده از عناصری همچون عناصر سیستم‌عامل ویندوز می‌دانستند! به این شکل که قصد داشتند با ساخت اجزا و عناصری از سیستم‌عامل همانند آنچه در ویندوز هست کاربران بیشتری را از ویندوز جذب گنو/لینوکس نمایند. یکی از این توزیع‌ها که با همین رویکرد ایجاد شد، Lindows بود، توزیعی که حتی اسمش نیز سیستم‌عامل ویندوز را در ذهن تداعی می‌کند! قصد داشت تجربه‌ای مشابه سیستم‌عامل ویندوز را در لینوکس به ارمغان آورد.
همان‌طور که در تصویر بالا که کمی هم حس توستالوژیک کاربران را برمی‌انگیزد نگاه کنیم متوجه می‌شویم که آیکون‌های در نظر گرفته‌شده بر روی میز کار سعی در ایجاد حسی آشنا برای کاربران ویندوز دارند. به‌عنوان‌مثال ایجاد میانبری بانام C: که کاربر را به پوشه‌ی / ریشه هدایت می‌کرد، نشان از سعی توسعه‌دهندگان این توزیع برای جذب کاربران ویندوز بود. دیگر آیکون‌ها همچون MyComputer و MyDocuments نیز در همین راستا قرارگرفته بودند.
البته از حق نیز نگذریم توزیع بسیار خوب کار می‌کرد. اکثر کارهایی که آن زمان انتظار می‌رفت یک توزیع لینوکس انجام دهد را انجام می‌داد و حس خوبی را هم به کاربران تازه‌کار می‌داد! مثلاً اگر این توزیع نبود، شاید هیچ‌وقت قادر نبودم گنو/لینوکس را تجربه کنم! چون هیچ‌دانشی نسبت به لینوکس نداشتم و با پرسه زدن در این توزیع قصد داشتم این دنیای جدید را کشف کنم که باوجود نزدیکی آن به ویندوز به‌راحتی با آن ارتباط برقرار کردم به نصاب آن که در نوع خود درزمانی خود کم‌نظیر بود نگاه کنید، متوجه می‌شوید که توزیع در کار خود آن‌چنان هم بدعمل نمی‌کرد.
البته آن توزیع بعدها به Linspire تغییر نام یافت و سپس توسعه‌اش کاملاً متوقف شد! یکی از دلایلی که به نظرم باعث افول این توزیع شد، سعی بر تقلید از ویندوز بود! زیرا که کاربرپسند بودن با شبیه سیستم‌عامل ویندوز بودن تفاوت دارد و هیچ‌وقت یک توزیع گنو/لینوکس نمی‌تواند ویندوز باشد. زیرا که ویندوز سیستم‌عامل دیگری است و گنو/لینوکس سیستم‌عامل دیگر و اگر کاربر بخواهد از گنو/لینوکسی شبیه ویندوز استفاده کند از همان اول سراغ ویندوز می‌رود و آن چیزی که کاربر را جزب لینوکس خواهد کرد اول فلسفه‌ای است که پشت آن است و دوم کاربرپسند بودن آن و آن‌هم کاربرپسند بودن واقعی و نه تقلیدی از دیگر سیستم‌عامل‌ها. ظاهر این توزیع در این اواخر کار به این شکل درآمده بود.
بهترین عنوانی که به این توزیع می‌توانم بدهم غریبه، آشناست! به این دلیل که این توزیع برای کاربران لینوکس غریبه ولی برای کاربران تازه‌وارد از ویندوز آشناست! بااین‌حال نه می‌توان آن را غریبه دانست نه آشنا!!! از متأخرین دنبال گر چنین ایده‌ای می‌توان به PearOS و Zorin OS اشاره کرد!
مندریوا، دوست‌داشتنی (Charmant!)
البته توزیع‌های دیگری هم بودند که سعی داشتند به‌صورت بهتری کاربرپسند بودن را به گنو/لینوکس بیاورند یکی از این توزیع‌ها مندریوا بود که سیستم‌عامل موفقی به شمار می‌آمد بااین‌وجود بنا بر دلایلی دیگر اثری از آن توزیع دوست‌داشتنی نیست. البته در دیسترو واچ این توزیع هنوز به عنوان یک توزیع فعال به شمار می‌آید ولی از سال ۲۰۱۱ تاکنون شاهد نسخه‌ی جدید از این توزیع نبوده‌ایم: (
همان‌طور که در تصویر بالا می‌بینید این توزیع به همراه تنظیمات گرافیکی بود که انتخاب این توزیع را به گزینه‌ای ایدئال – برای افرادی که قصد سر و کل زدن با تنظیمات به‌صورت متنی نداشتند – تبدیل کرده بود. این توزیع به‌صورت پیش‌فرض با KDE ارائه می‌شد که با شخصی سازی هایی که بر روی آن انجام می‌گرفت تقریباً به این شکل درمی‌آمد. البته در نسخه‌های قدیمی‌تر وضع به‌گونه‌ای دیگر بود!
ظاهر این توزیع در سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۱ تقریباً مشابه با دیگر توزیع‌های همزمان بود. اما تغییرات کمی هم نصب به دیگر توزیع‌ها در آن وجود داشت.
و این هم تصویری از نصاب این توزیع در نسخه‌ی ۸! اگر این تصویر را با نصاب توزیع لیندوز مقایسه کنید به برتری نصاب لیندوز ازلحاظ کاربرپسند تر بودن پی خواهید برد بااین‌وجود مندریوا تنظیمات بیشتری را ارائه می‌داد.
توزیع‌های زیادی از توزیع مندریوا انشعاب یافته‌اند که سعی در پر کردن جای خالی این توزیع دارند به‌شخصه موفق‌ترین آنان را فعلاً توزیع مگیا می‌دانم. البته روزا (اگر درست نوشته باشم) و اپن مندریوا نیز از امکانات خوبی برخوردارند.
اپن سوزه‌ی امروز سوزه‌ی دیروز:
توزیع دیگری که به‌خوبی توزیع مندریوا کاربرپسند بود توزیع سوزه (اگر درست نوشته باشم) بود که بعدها به اپن سوزه و توزیع تجاری سوزه تغییر یافت. که البته سوزه در انتهای لیست توزیع‌های موجود در دیسترو واچ است، تقریباً گزینه‌ی نود و ششم! سوزه هم با تنظیمات گرافیکی منحصربه‌فرد و تقریباً کاملی ارائه می‌شد که کاربر را در تنظیم سیستم از ترمینال دورتر می‌کرد. به‌ظاهر این ابزار در نسخه‌ی ۸٫۲ این توزیع نگاهی بیندازید متوجه قدرت آن با توجه به زمان عرضه‌ی آن خواهید شد.
در تصویر زیر که تقریباً مربوط به سال ۲۰۱۲ میلادی می‌باشد که به‌خوبی گویای روح کلی محیط سوزه و جلو بودن آن ازنظر طراحی از دیگر توزیع‌ها در آن زمان است. نسخه‌ی ۸٫۱ توزیع سوزه توزیعی پیشتاز بود که از گرافیک و ArtWork یک سرو گردن از بقیه بالاتر بود.
برای مقایسه ظاهر آن را با توزیع‌های مندریوا و لیندوز مقایسه کنید متوجه تفاوت‌های آنان خواهید شد. بااین‌حال وجه مشترک هر سه KDE است.
امروزه توزیع‌های گنو/لینوکس و همچنین توزیع‌های کاربرپسند فراروان هستند! کافی است سری به دیسترو واچ بزنید و با آنان آشنا شوید، در گذشته نیز توزیع‌های زیادی وجود داشتند که در زمان خود پرطرفدار و کاربرپسند بودند که در این مقاله به سه عدد ز آنان پرداختم. هدف از این مقاله تنها برانگیختن حس نوستالژی شما بود که امیدوارم از این مطلب خوشتان آمده باشد اگر از این مطلب خوشتان آمد مطالب نوستالژیک زیادی در سر می‌پرورانم که قصد نوشتنشان رادارم اگر بازخورد خوبی دریافت کنم قطعاً مصمم‌تر خواهم بود!
8 دیدگاه برای این نوشته:
محمد:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ باحال بود
مخصوصا لیندوز(احتمالا اگه لینوس توروالدز ویندوز طراحی کرده بود همچین اسمی روش میذاشت)! :))
من اولین بار که قاب سی‌دی این توزیع رو دیدم فک کردم یه چیز من درآوردی این شرکت‌های نرم‌افزاری داخل هست!علی آقا:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ فکر کنم اوپن مندریوا انشعابی از مندریوا نیست بلکه خود مندریواست: استراتژی جدید مندریوا: مگیا برای سرور، مندریوا برای دسکتاپفرهاد فرامرزی:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ سلام
مندریوا بعد از اتفاقاتی که براش افتاد تصمیم گرفته شده به جامعه community سپرده شود و openmandriva به وجود آمد . البته هنوز مندریوا وجود دارد ولی پولی هست .
من به شخصه روزا رو به مجیا ترجیح میدم .من اولین بار با لیندوز آشنا شدم که هیچ وقت هم نصب نشد.حمید صاعدی:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ اگه الانم دقت کنید گنو لینوکس ها سعی بر این دارند که خودوشون رو به وینندوز8نزدیک کنند این نتیجه رو میتونید از مطلبی که برای kde5نوشتن فهمید داره تنظیماتشو نزدیک به ویندوز 8 می کنهRasool Entertainment:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ سلام. مرسی بابت مطلب خوبتون
البته برای ما تازه کارها که نوستالژی معنی نداره
وقتی من با لینوکس آشنا شدم موقعی بود که گنوم شل و یونیتی رو دیدم.
البته خیلی هم در مورد سیستم عامل های قبلی تحقیق کردم و اسکرین شات دیدم. نزدیک 2000 عکس از سایت Linuxscreenshots.org دانلود کردم.
دیشب هم اتفاقی به Zorin Os برخوردم. توی یک ریویو که مقایسه ی ویندوز7 با لینوکس بود. افکت های گرافیکی خیلی خوبی داشت. از دیشب هم چند نسخه اش رو دانلود کردم تا تست کنم. البته اگه لایو داشته باشه.
فقط یه سوال؟ این میزکار Zorin OS کاملا شخصی سازی شده توسط Zorin هست؟؟ نمیشه هیچ جوری میزکارش رو روی اوبونتو نصب کرد؟؟
مرسی. ;)وحید میراحمد:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ مرسی از مطلب خوبت. منم سال ۸۲-۸۳ لیندوز رو نصب کردم ولی کارت گرافیک و صدامو نشناخت و تازه کار تر از اون بودم که بخوام دنبال رفع ایراداش باشم. یادمه چون اسمش شبیه ویندوز بود من فکر کردم نرم افزارهای ویندوز رو ساپورت میکنه!!!بعدها به خاطر شکایت مایکروسافت اسمش به لینسپایر تغییر کرد و بعدش هم که …عادل:
۱۸ خرداد ۱۳۹۳ با سلام:
واقعا دسستون دردنکنه ،اولین توزیع که نصب کردم ماندریوا بودبا همین میزکار.محمد:
۲۰ خرداد ۱۳۹۳ اکثر این قابلیت ها مثل همین activity(که موس رو به گوشه صفحه می برید و با فعالیتی مواجه میشید) خیلی وقته داخل گنولینوکس ها وجود داره. بی انصافیه اینها رو نزدیک کردن به ویندوز8 دونست.
