منبع اصلی نوشتار زیر در این لینک قرار دارد

وقتی ضد انحصار درواقع مشوق انحصار است‏ (درباره ‏ی حکم تجزیه شرکت مایکروسافت

وقتی ضد انحصار درواقع مشوق انحصار است‏ (درباره‏ی حکم تجزیه شرکت مایکروسافت

در پس درخواست وزارت دادگستری آمریکا مبنی بر تجزیه شرکت مایکروسافت چه چیزی‏ قرار دارد؟آیا دولت واشنگتن به راستی با انحصار مخالف شده است؟

واقعیت آن است که دستگاه اجرایی کلینتون هیچ‏گاه مزاحم انحصار شناخته‏شده‏ی دیگر، مانند اینتل‏۱نشده،اگرچه شرکت اینتل هم انحصارش بر پردازنده‏های سخت‏افزاری کامپیوتر، مشابه انحصار مایکروسافت در سیستم عامل نرم‏افزاری است و در دادگاه به جرم دست‏داشتن در اقدامات ضد رقابتی علیه رقبای احتمالی مانند آ.ام.دی‏۲و سایریکس‏۳محکوم شده است.

دستگاه اجرایی رییس‏جمهور به سراغ انحصارهای رسانه‏ای نیز نمی‏رود.نرمان سلمن‏۴در ستون«مدیا بیت»۵نشریه«فیرنس اند اکورسی»۶به تاریخ ۲۷ آوریل می‏پرسد:چرا دستگاه‏ اجرایی کلینتون برای ۶ شرکت شبیه مایکروسافت که رسانه‏های گروهی آمریکا را در چنگال‏ خود گرفته‏اند.درخواست تجزیه نمی‏کند؟آشکار است که سیاست آن‏ها درواقع تشویق انحصار است و آن‏ها بیش‏از هر زمانی در تاریخ آمریکا ادغام‏های بزرگ را تایید کرده‏اند.

بنا به گفته‏ی مرگر استات‏۷بزرگ‏ترین ادغام‏های تاریخ در عرض همین چندسال اخیر صورت گرفته است.برای نمونه:

خرید آمریکا آن‏لاین‏۸توسط تایم وارنر۹به قیمت ۹/۱۶۵ ملیارد دلار در تاریخ ۱۰ ژانویه

خرید ام.سی.آی وردکام‏۱۰توسط اسپرینت‏۱۱به قیمت ۱۱۶ ملیارد دلار در اکتبر گذشته

خرید پفیزر۱۲در حراج توسط وارنرلامبرت‏۱۳به قیمت ۳/۸۲ ملیارد دلار در نوامبر گذشته. خرید اکزون‏۱توسط موبیل‏۲به قیمت ۵/۸۱ ملیارد دلار در دسامبر ۱۹۹۸ خرید گلاکزو ولکام‏۳توسط اسمیت کلین بی‏چام‏۴به قیمت ۷/۷۵ ملیارد دلار در ماه می‏ ۱۹۹۸ خرید ودافون گروپ‏۷توسط ایرتاچ کامیونکیشنز۸به قیمت ۷/۶۲ ملیارد دلار. خرید بریتیش پترلیوم‏۹توسط آموکو۱۰به قیمت ۴/۵۶ ملیارد دلار در اوت ۱۹۹۸ خرید اتی اندتی‏۱۱توسط مدیا وان گروپ‏۱۲به قیمت ۷/۵۵ ملیارد دلار در آوریل گذشته‏ خرید بل آتلانتیک‏۱۳توسط جی تی ای‏۱۴به قیمت ۸/۵۲ ملیارد دلار در جولای ۱۹۹۸ پس چرا به سراغ مایکروسافت رفته اند؟

تجزیه شدن برای تجارت خوب است

قاضی ایالتی توماس پنفیلد جکسون‏۱۵در سال ۱۹۸۲ توسط رونالد ریگان به ریاست دادگاه‏ فدرال منصوب شد.او کسی است که در ۱۹۹۱ شهردار واشنگتن ماریون باری‏۱۶را به زندان‏ فرستاد.او پرورده‏ی دارت موت‏۱۷و دانشکده حقوق هاروارد۱۸و عضو کلوپ ای وی لیگ‏۱۹ است که هیچ‏کدام از آن‏ها ضد تجارت بزرگ به نظر نمی‏رسند.درواقع او به احتمالی مایکروسافت‏ را تقویت خواهد کرد.جس برست‏۲۰سر دبیر زد دی نت‏۲۱(نشریه‏ای شبکه‏ای برای متخصصین‏ کامپیوتر)می‏گوید:تنها راه نجات مایکروسافت تجزیه‏کردن آن است.برست این مطلب را در شماره ژانویه خود تحت عنوان«خطاب زمین به بیل گیتس:بیدار شو و از جا بکن»نوشت:

«رویداد شگفت‏آور آن است که اگر گیتس استراژی تجزیه را برگزیند و درست اجرا کند، مایکروسافت بهتر عمل خواهد کرد،چرا که مایکروسافت خیلی بزرگ شده و باد کرده و قلمروی بزرگی را در برمی‏گیرد.او آدم‏های باهوشی دارد.اما ان‏ها در یک ساختار شرکتی غیر منعطف‏ مصلوب شده‏اندیا ۴ شرکت حاضر به یراق،به روند بازار و رقبای حاضر در آن بهتر و سریع‏تر جواب خواهند داد». وقتی پیشرفت فن‏آوری تغییرهای یک شرکت را دیکته می‏کند و یا آن را به نابودی تهدید می‏کند،تجزیه شرکت درواقع ارزش آن را بالا می‏برد.این درست همان چیزی است که برای‏ استاندارد اویل‏۱راکفلر۲اتفاق افتاد. از ۱۸۷۰ تا ۱۹۱۱ استاندارد اویل به تقریب تمامی تولید،فرایند،بازاریابی و حمل‏ونقل نفت‏ در ایالات متحد را به عهده داشت.اما این شرکت باوجود عظمت خود،قادر نبود به نیاز سوخت‏ اتومبیل‏ها که در بازار مطرح شده بود،جواب دهد.بعد از صدور دستور تجزیه‏ی آن به وسیله‏ی‏ دادگاه فدرال در سال ۱۹۱۱ شرکت‏های جدید توانستند جوابگوی این نیاز شونددرواقع از ۳۸ شرکت فرزند،برخی از لحاظ سودآوری از شرکت مادر نیز پیشی گرفتند.»(هفت خواهران نوشته‏ آنتونی سامپسون،صفحه ۳۲). دستور دادگاه مبنی بر تجزیه انحصار آ تی اند تی نیز شرکت‏هایی را به وجود آورد که برای‏ فن‏آوری ارتباط از راه دور مناسب‏تر بودند و به سرعت سود بیش‏تری را برای سهامداران به ارمغان‏ آوردند.رشد سریع در فن‏آوری،تجزیه آ تی اند تی را ضروری ساخت.ادامه وجود ان شرکت‏ انحصاری در چارچوب قدیم با بسط فن‏آوری جدید در تضاد بود. تجزیه‏ی مایکروسافت نیز می‏تواند همین تاثیرات را داشته باشد.مایکروسافت آن‏گونه که‏ باید قادر به تطبیق با فن‏آوری جدید که به سرعت بسط می‏یابد نبوده است.این توسعه هنگامی‏ شدت می‏گیرد که تجارت کامپیوترهای رومیزی با رکورد مصادف می‏شود. مایکروسافت ناامیدانه به دنبال روش‏هایی بوده تا جهت خود را عوض کند.بیل گیتس از مقام‏ اجرایی ارشد شرکت استعفا داد تا رهبری بخش جدیدی را که به این منظور تشکیل شد،به عهده‏ بگیرد. مایکروسافت در اینترنت و سرورهای مربوطه که ترافیک اینترنت را برعهده دارند،انحصاری‏ غالب نیست.این شرکت هنوز پس از دو سال تحقیق و توسعه،برنامه نرم‏افزاری خود را برای این‏ سرورها ارائه نداده است.برنامه‏ای که نسل بعدی فن‏آوری به آن وابسته است.انتظار می‏رود در عرض چندسال آینده نرم‏افزارهای کاربردی مورد استفاده از طریق سرویس پرووایدر۳ها در اینترنت قابل دسترس باشند.به عبارت دیگر کاربران روی کامپیوترهای رومیزی خود نرم‏افزاری‏ کار نمی‏گذارند و نرم‏افزار خود را از سروری در اینترنت می‏گیرند. لینوکس‏۱سیستم عامل رایگانی است که توسط برنامه‏نویسان داوطلب در سراسر جهان بر اساس یونیکس‏۲تهیه می‏شود و اکنون سیستم عامل اصلی اینترنت به حساب می‏آید. سرعت گسترش سیستم عامل لینوکس بی‏سابقه بوده است و درحال حاضر نرم‏افزار غالب‏ روی سرورهای خدمات‏دهنده در اینترنت و دومین نرم‏افزار سرور مورد استفاده در شرکت‏ها پس از مایکروسافت است.پیش‏بینی می‏شود برنامه کاربردی سرور لینوکس در همان زمانی که‏ مایکروسافت نسخه خود رامعرفی کند،به بازار ارایه شود. عرصه دیگری که مایکروسافت باید در آن پیشروی کند سیستم عامل برای پردازنده‏های‏ کامپیوتری درون کار است.۹۰ درصد پردازنده‏های کامپیوتری امروزین به صورت درون کار،و تنها ۱۰ درصد پردازنده‏ها در کامپیوترهای رومیزی که مایکروسافت در آن غالب است،مورد استفاده قرار می‏گیرند.این فن‏آوری به‏عنوان بزرگ‏ترین بازار جهانی کامپیوتر مطرح است. سیستم درون کار،ابزاری است که کامپیوتر به نظر نمی‏آید،اما عملکرد آن مشابه سیستم‏ درونی کامپیوتر است.سیستم درون کار در همه‏جا به کار گرفته شده:در ماشین،اجاق‏های‏ ماکروویو،پخش صوت،سیستم‏های خودکار در خانه،آسانسورها،تلفن‏های همراه،سیتم‏های‏ ایمنی،ابزارهای سرگرم‏کننده،پیغام دهنده‏ها،ماشین‏های خرید خودکار،ابزار و وسایل پزشکی‏ و غیره. هیچ سیستم عامل غالبی برای سیستم‏های درون کار وجود ندارد،اما رقابت بالا گرفته است‏ و به تازگی مایکروسافت دو سیستم عامل برای پردازنده‏های درون کار معرفی کرده است،اما سیستم عامل لینوکس درواقع مجانی است،در این عرصه تا حدی بر مایکروسافت برتری دارد، اگرچه هیچ‏کدام دارای سهم برتر در بازار نیستند.بیش‏تر سیستم‏های درون کار موجود دارای‏ نرم‏افزارهای سفارش شده توسط مشتری‏اند.این وضع البته دوام نخواهد آورد و گرایش‏ به نرم‏افزارهای خارج از رده لینوکس و مایکروسافت قابل توجه است.

انحصار بیش‏تر و نه کمتر

دلیل دیگر مبنی بر این‏که تجزیه مایکروسافت با هدف پایان‏دادن به انحصار صورت نگرفته‏ آن است که حکم دادگاه درواقع دو انحصار از یک انحصار به وجود می‏آورد.

جس برست در روزنامه الکتریکی زددی نت در ستون ۳۰ اوریل خود می‏نویسد:

مانند این‏که مایکروسافت بیش‏از یک شرکت ارزش دارد.به یاد داشته باشید هر دو شرکت‏ حاصل از تقسیم مایکروسافت،هنوز انحصاری‏اند(!!!)شرکت سیستم عامل وارث ۹۰ درصد سهم سیستم عامل کامپیوترهای رومیزی خواهد بود و شرکت نرم‏افزارهای کاربردی در ۹۴ درصد واژه‏پردازها و صفحه گسترده و نیز ۸۰ درصد بانک‏های اطلاعاتی مشارکت خواهد داشت. وال استریت ژورنال نیز موافقت خود را اعلام داشته است.گزارش ۲۸ آوریل این نشریه‏ چنین بیان می‏داردسهامداران مایکروسافت از این اقدام سود خواهند برد چرا که سهامدار دو شرکت ثروتمند انحصاری به جای یک شرکت می‏شوند». احتمال دارد پس از تجزیه‏شدن،شرکت انحصاری سیستم عامل از تمرکز روی نرم‏افزارهای‏ کاربردی برای کامپیوترهای رومیزی رها شود و بتواند تلاش خود را بر فن‏آوری اینترنت و سیستم‏های درون کار متمرکز سازد. از دیگاه مارکسیسم توسعه نیروهای مولد(فن‏آوری جدید)تغییر در شرایط اقتصادی را الزامی می‏سازد.مورد مایکروسافت درواقع چیزی جز پاسخگویی به شرایط اقتصادی جدید نیست. انحصار از گرایش‏های سرمایه‏داری و همیشه با آن همراه است.رقابت به انحصار تبدیل‏ می‏شود،اما گرایش‏های متضاد باعث می‏شود رقابت در کنار انحصار باقی بماند.شرکت‏های‏ بزرگ رشد می‏کنند و انحصاری می‏شوند تا حدی که تجزیه شوند و این امکان را به وجود آورند که‏ شرکت‏های دیگری راه را ادامه داده به انحصارات دیگری بدل شوند این به آن علت است که‏ سرمایه مالی تمایل دارد به جایی برود که نرخ سود بالاتر است و به همین دلیل هنگامی نرخ‏ سود متوقف می‏شود و یا کاهش پیدا می‏کند،به سرعت تغییر جهت می‏دهد. افزایش سود مایکروسافت دیگر آن سرعت دهه پیش را نداشت و ارزش سهام ان کاهش‏ می‏یافت و کارکنانی که حقوق خود را به صورت سهام دریافت می‏داشتند،شرکت را ترک‏ می‏کردند.این کاهش بیش‏تر و بیش‏تر می‏شود.زیان مایکروسافت در بازار سهام از تاریخ ۳ تا ۲۴ آوریل حدود ۱۴۰ ملیارد دلار تخمین زده می‏شود. تجزیه مایکروسافت در نهایت ممکن است منجر به سود بالاتر برای بیل گیتس و دیگر شرکای عمده او شود و برخی از رقبای او را هم تکانی بدهد،هرچند نه به مقداری که امید داشتند.تجزیه مایکروسافت برای ان‏هایی که سرمایه‏ی کلانی ندارند چیزی در بر نخواهد داشت.درواقع تجزیه مایکروسافت می‏تواند منجر به افزایش قیمت نرم‏افزار و درنتیجه مانعی‏ برای توسعه استانداردها در سیستم‏های عامل شود.سودجویی شرکت‏ها و تبه‏کاری انحصارات‏ پایانی ندارد.این تصمیم،علیه توسعه سرمایه‏داری نیست و نمی‏تواند باشد.



برچسب ها : , ,