بوت چندگانه که به معنیِ نصب بیش از یک سیستم عامل بر روی هارددیسک(های) یک کامپیوتر است چند سالی است که محبوبیت زیادی پیدا کرده و البته محبوبیتِ لینوکس به عنوانِ یک جایگزین بر روی سیستم های دسکتاپ و سرور به این محبوبیت دامن زده است. بوت دوگانه که به معنیِ نصب دو سیستم عامل بر روی یک کامپیوتر است، زیر مجموعه ای از بوت چندگانه است. این مقاله شامل راهنمایی های مقدماتی برای بوت دوگانه بین توزیع های لینوکسی و ویندوز است.

شکل رایجِ بوت دوگانه بر روی کامپیوتر هایی است که یک هارددیسک دارند. اگر تواناییِ تهیه ی آن را داشته باشید، بهترین گزینه نصب هر سیستم عامل بر روی یک هاردیسکِ جداست. با این کار حداقل مطمئن خواهید شد که اگر مشکلی برای یکی از سیستم عامل ها یا هارددیسک ها پیش آمد، هنوز هم می توانید کامپیوتر را از طریق هارد دوم بوت کنید و به مشکل سیستم عامل دیگرتان رسیدگی کنید. این اولین راهنمایی برای بوت دوگانه بین توزیع محبوب لینوکسیِ شما و ویندوز بود.

راهنمایی دوم: وقتی قصد بوت دوگانه روی کامپیوتری را دارید که یک هارددیسک دارد، همیشه اول ویندوز و بعد از آن توزیع لینوکسیِ مورد نظرتان را نصب کنید. چرا؟ چون ویندوز عمداً به گونه ای طراحی شده است که هرچیزی که سر راهش قرار دارد را خراب کند. پس اگر ویندوز سیستم عامل دیگری را پیدا کند که بر روی همان هارد نصب شده است، هیچ مکانیزمی برای برخوردِ خوب با آن ندارد.

راهنمایی سوم: اگر قصد بوت دوگانه بر روی کامپیوتری را دارید که ویندوز روی ِ آن نصب است و قصد نصب دوباره ی ویندوز را هم ندارید، مجبورید که کمی فضا از پارتیشن ویندوزیتان جدا کنید تا فضایی برای نصب توزیع لینوکسیِ خود داشته باشید. این کار را می توانید هم از طریق ویندوز و هم از طریق نصاب لینوکس انجام دهید و مطمئن باشید که اطلاعاتتان دست نخورده باقی خواهد ماند. اما به خاطر داشته باشید که همیشه قبل از دستکاریِ درایو C، از اطلاعاتتان یک پشتیبان بگیرید.

راهنمایی چهارم: همه ی نکته های این مقاله مهم هستند ولی این نکته از بقیه مهم تر است. وقتی قصد بوت دوگانه روی کامپیوتری که یک هارددیسک دارد را دارید هیچ وقت توزیع لینوکسی را بر روی همان پارتیشنی که ویندوز روی ِ آن قرار دارد نصب نکنید. این کار با پاک کردن درایو C هیچ تفاوتی ندارد. پس قبل از نصب دقت کنید.

راهنمایی پنجم: به صورت پیش فرض بوت لودرِ سیستم عامل ها بر روی MBR یا همان Master Boot Record که در ابتدای هارددیسک قرار دارد نصب می شوند و این مکان هم بهترین مکان برای نصب آن هاست. با این حال هنگامی که قصد بوت دوگانه بین ویندوز و توزیع لینوکسی بر روی کامپیوتری که یک هارددیسک دارد را داشته باشید، گزینه ی دیگری هم پیش رو دارید: می توانید بوت لودر لینوکس را بر روی پارتیشنی جدا نصب کنید و بوت لودرِ ویندوز را مسئولِ بوت دوگانه بین دو سیستم عامل قرار دهید. پیروی کردن یا نکردن از این راهنمایی به این بستگی دارد که چقدر تحمل سختی دارید. این روش جایگزینی برای حالت پیش فرض است که بوت لودرِ لینوکس بر روی MBR نصب می شد.

مشکلِ حالت پیش فرض اینجاست که اگر مجبور شوید ویندوز را دوباره نصب کنید و یا آن را ارتقاع دهید، ویندوز بوت لودرِ لینوکس را پاک می کند و بوت لودر خودش را نصب می کند. همچنین بعضی برنامه های ضد ویروس هستند که فایل هایی را بر روی MBR نصب می کنند. پس این هم می تواند مشکل دیگری باشد اگر مجبور باشید برنامه ی ضد ویروس روی ویندوز نصب کنید.

تصویر زیر نشان می دهد که چگونه نصاب فدورا به شما حق انتخاب محلِ نصب بوت لودر را می دهد. در سیستمی که این تصویر از آن گرفته شده است dev/sda3/ پارتیشن بوت است که باید یک پارتیشن Primary باشد.

وقتی بوت لودرِ لینوکس را در جایی غیر از MBR نصب کردید باید گزینه ای به منویِ بوت ویندوز اضافه کنید و از طریقِ آن بوت لودرِ لینوکسی که درجای دیگری قرار دارد را آدرس دهی کنید. پس هروقت سیستم را بوت کنید منوی بوتِ ویندوز شبیه تصویر زیر خواهد بود.

راهنمایی ششم: اگر قصد بوت دوگانه روی کامپیوتری را دارید که ۲ هارددیسک دارد، بهترین کار این است که بوت لودرِ هر سیستم عامل را بر روی همان هارددیسکی که آن سیستم عامل بر روی آن نصب است، قرار دهید. با این کار دو سیستم عامل را کاملاً از هم جدا نگه می دارید و اشکال زدایی و مدیریت سیستم هم راحت تر می شود. در نظر داشته باشید که حتی در این حالتِ نصب هم می توانید پارتیشن NTFS را بر روی هارددیسکی که لینوکس بر روی آن نصب است قرار دهید و پارتیشن NTFS هم می تواند قبل و هم می تواند بعد از پارتیشن های لینوکسی قرار بگیرد.

راهنمایی هفتم: به طور معمول بوت دوگانه را بر روی سیستم هایی انجام می دهید که دو هاردیسک معمولی دارند ولی حالا که SSD ها هم با بعضی کامپیوترها عرضه می شوند شاید بخواهید از ترکیبی از SSD و هارددیسک معمولی برای بوت دوگانه استفاده کنید. با ترکیبی به این صورت، بهترین راه برای بوت دوگانه این است که پارتیشن های ویندوزیِ سیستم را بر روی SSD قرار دهید و پارتیشن اصلیِ ویندوز(درایو C) و پارتیشن های لینوکسی را بر روی هارددیسک معمولی قرار دهید. درایو C هم می تواند بعد یا قبل از پارتیشن های لینوکسی قرار بگیرد ولی بوت لودرِ لینوکس باید بر روی MBR هارددیسک نصب شود.

نکته ها:

. نصب توزیع لینوکسی بر روی هارد اکسترنالی که به یک سیستمِ ویندوزی متصل است بوت دوگانه در نظر گرفته نمی شود، هرچند که نصاب لینوکس به طور خودکار یک گزینه هم برای بوت کردنِ ویندوز در منوی گراب ایجاد می کند.

. امکان بوت دوگانه ی ویندوز  و لینوکس بر روی هارد اکسترنال وجود ندارد. چرا؟ چون ویندوز به خودش اجازه نمی دهد که بر روی هارد اکسترنال نصب شود. البته مطمئنم که راه هایی برای این کار وجود دارد ولی درحالت کلی این امکان نیست.

منبع: LinuxBSDos