در این مقاله نصب آفلاین آرچ‌لینوکس در دو حالت کلی شرح داده خواهد شد. در حالت اول از قبل بسته‌های مورد نیاز را در اختیار دارید ولی در حالت دوم مجبورید از طریق سیستم عامل یا رایانه‌ای دیگر که به اینترنت متصل است ابتدا بسته‌ها را از مخازن دانلود کنید.

در حالت اول دو راه برای نصب آفلاین Arch وجود دارد:

راه اول

شرایط لازم برای اجرای این روش به این شرح است:

۱. در کنار بسته‌ها، فایل‌های دیتابیس مخازن را هم در اختیار داشته باشید. یعنی باید هنگام پشتیبان‌گیری، به غیر از بسته‌ها از دیتابیس‌ها نیز پشتیبان تهیه کنید. این فایل‌ها حاوی اطلاعات و مشخصات بسته‌های موجود در مخازن می‌باشند و می‌توان آن‌ها را در مسیر /var/lib/pacman/sync/ یافت.

۲. قبل از تهیه‌ی پشتیبان از بسته‌ها و دیتابیس‌ها کل سیستم آپدیت باشد.

بعد از نصب Arch Core ‏(Core Image)، فایل‌های دیتابیس مخازن را جایگزین و بسته‌ها را نیز به مسیر ‎/var/cache/pacman/pkg منتقل می‌کنید. حال با استفاده از pacman به راحتی سیستم را آپدیت و بسته‌های مورد نظر را نصب می‌کنید:

sudo pacman -Su

یا

sudo pacman -S PACKAGE-NAME

توجه: اگر هنگام پشتیبان گرفتن از بسته‌ها و دیتابیس‌ها از مخازن دیگر همچون مخزن تستینگ یا مخازن غیررسمی نیز بهره گرفته‌اید، با ویرایش فایل ‎/etc/pacman.conf ابتدا آن‌ها را فعال یا اضافه کنید.

راه دوم

در این روش با ایجاد یک مخزن شخصی/محلی اقدام به نصب بسته‌ها می‌نمایید که شامل مراحل زیر می‌شود:

۱. به کمک دستور repo-add یک دیتابیس برای بسته‌های مورد نظر می‌سازید:

repo-add /path/to/repo.db.tar.gz /path/to/*.pkg.tar.xz

‎/path/to/repo.db.tar.gz مسیریست که فایل دیتابیس در آن ساخته ‌می‌شود و ‎/path/to/*.pkg.tar.xz هم مسیر پوشه‌‌ایست که بسته‌ها در آن قرار دارند (آدرس هر دو پوشه باید یکسان باشد، در واقع بسته‌ها و فایل دیتابیس باید در یک پوشه باشند).

برای مثال من در مورد بسته‌هایی که از AUR می‌سازم/کامپایل می‌کنم دستور زیر را به کار می‌برم:

repo-add -q /home/yaourt/myaur.db.tar.gz /home/yaourt/*.pkg.tar.xz

آپشن ‎-q به منظور کم شدن حجم خروجیست.

۲. نام مخزن جدید و آدرس مسیری که بسته‌ها در آن قرار دارند را به فایل ‎/etc/pacman.conf اضافه کنید. در رابطه با مثال ذکر شده، من عبارت زیر را به pacman.conf اضافه کردم.

[myaur]
Server = file:///home/yaourt

به وجود ‎file://‎ قبل از مسیر فایل دیتابیس دقت کنید.

۳. یک لینک سمبلیک از فایل دیتابیس مخزن محلی با پسوند ‎.db را در همان پوشه‌ی بسته‌ها قرار دهید. برای نمونه دستور مرتبط با مثال بالا از این قرار است:

ln -s /home/yaourt/myaur.db.tar.gz /home/yaourt/myaur.db

همچنین به منظور آپدیت دیتابیس مخزن محلی، دستور repo-add را دوباره اجرا کنید.

۴. هر چند تا مخزن محلی که دوست داشتید بسازید و سپس مشغول آپدیت سیستم یا نصب بسته‌ها شوید!

توجه: اگر فایل‌های دیتابیس مخازن رسمی قدیمی‌تر از بسته‌های موجود در مخزن محلی باشند که هیچ! ولی در غیر این صورت برای جلوگیری از دانلود نسخه‌ی جدیدتر بسته‌ها و نیاز به اینترنت باید ابتدا آن‌ها (مخازن رسمی) را غیرفعال کنید. این کار را با کامنت کردن (گذاشتن علامت #) ابتدای خطوط آن‌ها در فایل pacman.conf انجام دهید.

در حالت دوم نیز دو راه وجود دارد:

راه اول

این راه بیشتر برای حالتی مفید است که رایانه‌ای که قرار است آرچ بر روی آن نصب گردد و رایانه‌ای که به اینترنت دسترسی دارد از هم جدا باشند، برای مثال رایانه‌ی خانه و محل کار. عنصر کلیدی در اینجا دیتابیس مخازن است. بنابراین ابتدا آن‌ها را دانلود کرده (با استفاده از رایانه‌‌ای که به اینترنت دسترسی دارد) و سپس به مسیر مربوطه یعنی ‎/var/lib/pacman/sync/‎ منتقلشان کنید:

برای معماری i686:

ftp://ftp.archlinux.org/core/os/i686/core.db
ftp://ftp.archlinux.org/extra/os/i686/extra.db
ftp://ftp.archlinux.org/community/os/i686/community.db
ftp://ftp.archlinux.org/multilib/os/i686/multilib.db.tar.gz

برای معماری x86_64:

ftp://ftp.archlinux.org/core/os/x86_64/core.db
ftp://ftp.archlinux.org/extra/os/x86_64/extra.db
ftp://ftp.archlinux.org/community/os/x86_64/community.db
ftp://ftp.archlinux.org/multilib/os/x86_64/multilib.db

توجه: در ویکی آرچ این قسمت مقداری متفاوت است ولی در ابتدای آن ذکر شده که مطلب out of date یا قدیمی است. ممکن است از پک‌من نسخه‌ی ۳ یا ۴ این تفاوت به وجود آمده باشد.

در هر حال با نصب آخرین نسخه‌ی پک‌من و وابستگی‌های آن به صورت دستی دیگر مشکلی وجود نخواهد داشت. بدین منظور ابتدا پکج‌های pacman، ‏libarchive، ‏curl،‏ glibc و gpgme را از اینجا جستجو و دانلود کنید و همه را در یک پوشه قرار دهید. سپس وارد آرچ و پوشه‌ای که این بسته‌ها در آن قرار دارند شده و با دستور زیر آن‌ها را نصب کنید:

sudo pacman -U *.pkg.tar.xz

حال به کمک پک‌من و آپشن ‎-p لیست urlهای بسته‌های مورد نیاز را استخراج کرده و باز با استفاده از رایانه‌ یا سیستم‌عاملی که به اینترنت دسترسی دارد آن‌ها را دانلود کنید:

sudo pacman -Sup --noconfirm > pkgurl

یا

sudo pacman -Sp --noconfirm PACKAGE-NAME > pkgurl

فایل pkgurl که در مسیر کار ترمینال/کنسول ایجاد می‌شود حاوی urlهای بسته‌هاست.

به عنوان مثال دستور زیر لینک تمام آپدیت‌های سیستم به علاوه‌ی بسته‌های xorg-server، ‏dbus، ‏networkmanager و تمام وابستگی‌های آن‌ها را در فایل pkgurl می‌ریزد:

sudo pacman -Sup --noconfirm xorg-server dbus networkmanager > pkgurl

توجه: دقت کنید که باید یک یا چند آینه‌ی به روز را در فایل ‎/etc/pacman.d/mirrorlist فعال (آن‌کامنت) کرده باشید. برای مشاهده‌ی لیستی از آینه‌های به روز به اینجا مراجعه کنید.

بسته‌های دانلود شده را به ‎/var/cache/pacman/pkg انتقال داده و مانند قبل با پک‌من آن‌ها را نصب کنید.

راه دوم؛ استفاده از chroot

نحوه‌ی کار با chroot در ویکی لینوکس‌ریویو توضیح داده شده است اما برای کامل بودن مقاله به صورت مختصر و مفید به آن اشاره می‌کنم.

در این روش ابتدا وارد گنو/لینوکسی دیگر که در آن به اینترنت دسترسی دارید شوید، این گنو/لینوکس می‌تواند یک دیسک زنده، USB Flash یا توزیعی دیگر بر روی هارد دیسکتان باشد. دسترسی ریشه و معماری یکسان دو گنو/لینوکس از ملزومات chroot است.

با اطلاع قبلی از نام پارتیشن روت آرچ که به صورت ‎/dev/sdXY ‏می‌باشد (برای تشخیص XY می‌توانید از خروجی دستور sudo fdisk -l استفاده کنید)، ابتدا مسیر مورد نظر برای ماونت کردن آن را ایجاد و سپس آن را ماونت می‌کنید:

mkdir /mnt/arch
mount /dev/sdXY /mnt/arch

وارد مسیری که پارتیشن روت آرچ ماونت شده‌ شوید و فایل‌سیستم‌های موقتی را هم ماونت کنید:

cd /mnt/arch
mount -t proc proc proc/
mount -t sysfs sys sys/
mount -o bind /dev dev/

اگر برای قسمت‌هایی از فایل‌سیستم مانند ‎/boot، ‏var/، ‏usr/ یا … پارتیشن‌های جداگانه‌ در نظر گرفته‌اید، آن‌ها را نیز ماونت کنید. مثال برای پارتیشن بوت جداگانه:

mount /dev/sdXY boot/

و برای استفاده از اینترنت در محیط chroot، ‏DNSها را نیز باید از گنو/لینوکس میزبان کپی کنید:

cp -L /etc/resolv.conf etc/resolv.conf

در آخر به آرچ chroot بزنید:

chroot . /bin/bash

حال می‌توانید با استفاده از pacman دیتابیس مخازن را آپدیت کرده و لیست urlهای بسته‌های مورد نیاز را گرفته و دانلود کنید. توصیه‌ می‌کنم از محیط chroot فقط برای گرفتن لینک بسته‌ها استفاده کنید و برای نصب آن‌ها وارد خود آرچ شوید.

نکته: ممکن است این نکته ربط مستقیمی به مطلب نداشته باشد ولی بهتر دیدم که به آن اشاره کنم، وقتی با پک‌من بسته‌ها را نصب می‌کنید خوب به خروجی دقت کنید. در مورد فایل‌های پیکربندی دو حالت ممکن است پیش آید؛ در حالت اول پک‌من فایل پیکربندی جدید را با پسوند ‎.pacnew نصب می‌کند ولی در حالت دوم از فایل پیکربندی یک پشتیبان با پسوند ‎.pacsave گرفته و فایل پیکربندی جدید را جایگزین آن می‌کند. برای حالت اول می‌توان خود پک‌من را مثال زد که بعد از آپدیت از نسخه‌ی ۳ به ۴ فایل پیکربندی مربوط به نسخه‌ی ۳ با نسخه‌ی ۴ کامل هماهنگ نیست. پس ابتدا از فایل pacman.conf پشتیبان گرفته و سپس فایل pacman.conf.pacnew را که متعلق به پک‌من ۴ است جایگزین آن کرده و تغییرات لازم را نیز در آن اعمال می‌کنید:

sudo cp /etc/pacman.conf /etc/pacman.conf.backup

sudo mv /etc/pacman.conf.pacnew /etc/pacman.conf