در مقاله‌ها و اخباری که معمولاً در آزادراه منتشر می‌شود بارها به خطر استفاده از نرم‌افزارها، دستگاه‌ها و سرویس‌های انحصاری اشاره شده است. بسیاری از خوانندگان همواره این سؤال را داشته‌اند که چرا باید در مورد چنین محصولات زیبا و دلفریبی، که غالباً معروف و محبوب و ساختهٔ شرکت‌های بزرگ هستند نگرانی داشته باشند.

در مقاله حاضر، گوشه‌ای از خطرات بزرگی که پیرامون ما را فراگرفته است آشکار می‌شود. شاید پس از دانستن بعضی حقایق، دلیل اصرارهای مبلغان نرم‌افزارهای آزاد در افشای اَبَر شرکت‌ها و سخنان به ظاهرتندروانه و عجیب آن‌ها روشن‌تر شود.

ویکی‌لیکس ۲۸۷ صفحه سند موسوم به «پرونده جاسوسی» یا Spy Files منتشر کرده که رابطه سازمانهای امنیتی کشورها را با شرکت‌های نرم‌افزاری و امنیتی برملا می کند.
این شرکتها به دولت‌ها کمک کرده‌اند مکالمات تلفنی، پیامک‌ها و ایمیل‌های افراد را شنود کرده و ترافیکِ ایننرنت و موقعیت مکانیِ افراد را پایش کنند.

بعضی از این شرکتها به کمک  فناوری تشخیص هویت صوتی یا Voice Recognition  شناسایی طرفین مکالمات را برای سازمانهای امنیتی میسر کرده‌اند.

به ادعای جولین آسانژ، بنیان‌گذار ویکی‌لیکس،که در نشستی در باره جاسوسی و امنیت دیجیتال در لندن سخن می‌گفت، تقریباً همه حکومت‌ها در مورد شهروندان خود و خارجی‌ها جاسوسی می کنند، و این کار را به کمک نرم‌افزارهای مخفی بر روی رایانه‌ها، تلفن‌های همراه، دستگاه‌های GPS و دیگر دستگاه‌های الکترونیک مدرن انجام می‌دهند.

آسانژ خطاب به شرکت‌کنندگان در جلسه می‌گوید:

چه کسی اینجا گوشی BlackBerry دارد؟ چه کسی از Gmail‌ استفاده می‌کند؟ باید بگویم که همه شما به ف(ـنا) رفته‌اید! واقعیت این است که پیمانکارانِ اطلاعاتی تجهیزات مورد نیاز برای پایش و جاسوسی در این محصولات را به دولت‌های چهار گوشه جهان می‌فروشند.

دوت تازه سقوط کرده لیبی اولین دولتی بود که آسانژ از آن نام برد، و ادعا کرد آن کشور به کمک نرم‌افزارهای جاسوسی (spyware) بر زندگی مخالفان، حتی در آمریکا، بریتانیا و فنلاند احاطه داشته‌است.

به گفته آسانژ دولت‌های غربی دست کم به اندازه رژیم‌های تمامیت‌خواه در این زمینه پیشرفته  هستند. سرویس اطلاعاتی بریتانیا موسوم به MI5 از ابزارهای تشخیص هویت صوتی برای شناسایی طرفین گفتگو‌های تلفنی استفاده می‌کند.  Spyware ‌ها به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون تماس مستقیم با سرویس دهنده مخابراتی موقعیت مکانی افراد را شناسایی کرده، از کاربران و محیط اطراف آن‌ها عکس‌های مخفی بگیرند. همچنین می‌توانند پیامک‌ها را ذخیره کرده و تک تک کلید‌های فشرده شده بر روی هر تلفن را ضبط کنند.اسناد ۲۸۷ صفحه‌ایِ منتشر شده فعالیت مخفی ۱۶۰ شرکت امنیتی در ۲۵ کشور را در بر می گیرد. بیشتر نرم‌افزارهای جاسوسی حتی در هنگامی که موبایل در حالت standby است فعال هستند و بر روی اندرویید، iOS ، Blackberry و ویندوز موبایل قابلیت اجرا شدن دارند.

همچنین استیون مورداک، از محققان دانشگاه کمبریج، می‌گوید که جاسوسی سرویس‌های اطلاعاتی در مورد شهروندانِ خود نه به خاطر سوء ظن در مورد خرابکاری بلکه بیشتر بخشی از یک راهبرد کلان است. بر اساس این راهبرد اطلاعات به طور انبوه و از همه مرم جمع‌آوری می‌شود تا شاید در نهایت بتوان از آن استفاده کرد:

ما شاهد افزایش روزافزون در پایش فله‌ای همه شهروندان آن هم بدون سوء ظن در مورد خرابکاری هستیم. بدون کنترل بر روی این صنعت، تهدیدِ پایش و جاسوسی برای آزادی بیان و حقوق بشر قطعاً افزایش خواهد یافت.

عمده اطلاعاتِ به دست آمده حاصل یک بررسی است که سازمان غیردولتی Privacy International در سال ۲۰۱۱ انجام داده است. بازرسان این سازمان به عنوان مشتری با شرکتهای امنیتی وارد مذاکره شده و اطلاعات فنی فراوانی را از آن‌ها به دست آورده‌اند. بنا بر گزارش این سازمان، مشاهده عمق فعالیت‌های جاسوسی و اقرار صریح و بی‌پروای شرکت‌ها به همکاری آن‌ها با آژانسهای امنیتی دولتی بازرسان را شوکه کرده است.
بر پایه اطلاعات منتشر شده از سوی ویکی‌لیکس، سازمان امنیت ملی آمریکا و سازمان CIA بیشترین اشتیاق را برای جمع‌آوری اطلاعات مخفی از تلفن‌های همراه و رایانه‌ها داشته‌اند. در ماه ژانویه سازمان امنیت ملی آمریکا با صرف ۱/۵ میلیارد دلار ساختمانی برای ذخیره‌ و پردازش ترابایت‌ها اطلاعات داخلی و خارجی در یوتا ساخته است.
سازمان CIA حق استفاده از نرم‌افزاری به نام Geospatial Toolkit که ابزاری تحلیلی بر پایه موقعیت جغرافیایی است را از شرکت Intelligence Integration Systems, Inc خریداری کرده‌است.

همکاری سازندگان تلفن همراه با دولتها

اسناد ویکی‌لیکس نشان می‌دهد رابطه مبسوطی بین حکومتها و شرکتهای سازنده گوشی همراه وجود دارد.

بیشتر این اسناد نشان می‌دهد که سازندگان تلفن‌همراه، به راحتی و بدون مقاومت اطلاعات کاربران را به همه دولتها می‌دهند و حتی گاهی در این کار پیش‌قدم می‌شوند.

برای نمونه، شرکت Research in Motion  به دولتهای هند، لبنان، عربستان سعودی، امارات و کشورهای مهم غربی پیشنهاد داده بود که در شناسایی کاربران تلفن‌هایش به آن‌ها کمک کند.شرکت معروف Cisco از جمله شرکت‌هایی است که به ادعای ویکی‌لیکس در پایش اطلاعات رایانه‌ای و الفنی با دولت‌ها همکاری می‌کند. همینطور شرکت Nuance Technology که سازنده نرم‌افزار تشخیص هویت صوتی Dragon Naturally Speaking  است.در اسناد ویکی‌لیکس انواع شنود و پایش به ۶ بخش شامل اینترنت، تلفن‌همراه، شنود از طریق بدافزار، و تروجان، تحلیل گفتار، پیامک و ردگیری GPS تقسیم شده است که آمریکا از همه آن‌ها به جز شنود از طریق بد‌افزار و تروجان استفاده می‌کند.

طبق اسناد منتشر شده دست دولتهای فرانسه، آلمان، ایتالیا، ایرلند، هلند و بریتانیا همگی به شنود از طریق بدافزار/تروجان آلوده است.

همه این‌ها دست کم نگران‌کننده است. خیانتی است آشکار به اعتماد ما به دولت‌ها و به فروشندگان. حتی بدبین‌ترین افراد معتقدند که این جاسوسی، اگر قرار است که انجام شود، باید در مورد افراد مشکوک و مظنون صورت گیرد، و نه بر روی تک تک مردم! چرا که این کار علاوه بر آنکه خیانتی آشکار و مذموم است باعث صرف بودجه‌های هنگفتی نیز خواهد شد.اما بدبختانه نه این خیانت‌ها و نه افشای سرمایه و وقتی که برای آن‌ها تلف می‌شود به اندازه کافی خشم و انتقاد مردم را بر نمی‌انگیزد. همانطور که فاش شدن آسیب‌پذیری‌های امنیتی تلفن‌های هوشمند حتی باعث افت فروش آن‌ها نشده‌‌است.

منبع: +