در بیشتر مواقع برای اولین بار که دیسک یه گنو لینوکس رو به یه کاربر ویندوزی دادم بعد از اولین بوت سراغ فایلهای موسیقی یا ویدئویش رفته و نتونسته اون رو اجرا کنه. درسته دانلود این کدکها تو توزیعی مثل اوبونتو خیلی سادهست ولی متاسفانه خیلیها اینترنت درست و درمون ندارن و دانلود مثلا ۳۰ مگابایت یه امر تخیلی براشون حساب میشه. بعد هم معمولا یه فایل doc باز میکنن تا چاخانهای من رو در مورد توانایی لینوکس بسنجن و مواجه میشن با برنامهای که ظاهرش تعلق به عهد ویندوز ۹۸ داره و نمیتونه اون فایل وردشون رو هم درست باز کنه. اینجوریه که به باعث و بانی سازنده این برنامهها فحش میدن و بر میگردن به ویندوز.
خب چه جوری میشه تجربه لینوکس یه کاربر متوسط ایرانی که اوج کاری که بلده کرک کردن Adobe Photoshop بهتر و طولانیتر کرد؟
بدون هیچ شکی بزرگترین مشکل لینوکس تو ایران نصب برنامهها هستن. ما تو این مملکت اینترنت نداریم و شبه اینترنت فعلی فقط به درد وصل شدن به IRC میخوره. مدلی فعلی نصب بستهها اون رو وابسطه به اینترنت کرده و این اصلا یه قابلیت مهم است ولی نه تو کشوری مثل ایران. آیا میشه برنامهها رو مثل برنامههای ویندوز یک بار دانلود کرد و نگه داشت روی هارد و دفعات بعدی نصبشون کرد بدون اینکه دانلودشون کنیم؟ هم بله و هم نه.
توی ویندوز معمولا تمام فایلهای برنامه و پیشنیازهاش تو یه Setup جمع میشن و این setup فایلها رو تو آدرسی که بش میدین کپی میکنه.
توی لینوکس چون برنامهها آزاد هستن میتونن از هم دیگه استفاده کنن. مثلا من تصمیم دارم یه برنامه برای وبلاگ نویسی طراحی کنم. برای اینکه به یه Tookit احتیاج دارم که ظاهر برنامهم باشه و خوب قبلا GTK نوشته شده پس ازش استفاده میکنم. یه ایدتور میخوام که قبلا چند نمونه عالیش رو نوشتن و دوباره چرخ رو اختراع نمیکنم و از TinyMCE استفاده میکنم، بقیه قسمتها رو هم خودم مینویسم. خب تا اینجا برنامه من برای اجرا شدن نیاز به GTK و TinyMCE داره . قسمتی از برنامهم که برای وصل شدن به سرویسها مختلف وبلاگ نویسی هست رو هم میتونم تحت یه لایبرری منتشر کنم که دیگران ازش استفاده کنن. بزرگترین پیامدی که این وابستگی ها داشته کم شدن حجم برنامههاست. احتمالش کم نیست که از یه برنامه ۱۰۰ مگابایتی ۵۰ مگابایتش رو نصب داشته باشید. به این دلیل هست که اوبونتو با دو تا کرنل و کلی برنامه که شامل Office ، برنامه راست دیسک، PDF خوان میشه روی یه CD جا میشه. حالا چرا از این ویژگی استفاده نکنیم و هرچی کاربر نیاز داره نزنیم روی یه دیسک؟
این همون کاری هست که مهدی فتاحی با آریوس انجام داده و من دوست دارم حمایتش کنم.
مهدی چند روزی هست نسخه بتا آریوس ۳ رو منتشر کرده. آریوس ۳ همون آریوس ۲ هست که برنامههاش آپدیت شدن. چند روزی هست که این نسخه رو نصب کردم و این مواردی هست که فکر میکنم آریوس رو بهتر خواهند کرد.
پوستههای بهتر
الان پوسته پیشفرض آریوس Arios-light هست که تغیریافته Ambience پوسته پیشفرض اوبونتوـه. پوسته دیگه AriOS-dark کار نمیکنه چون پیشنیازش یعنی Equinox نصب نیست. آخرین نسخه پوستههای Elemntary ، Equinox و Zukitwo نصب بشن. دو پوستهی بی استفاده HighContrast هم حذف بشن.
تصاویر پسزمینه
الان که فقط دو تا داره. بسیاری تصاویر پسزمینه عالی وجود داره با فرمت آزاد که میشه استفاده کرد. مثلا این که تو کمتر از ۵ دقیقه پیدا کردم. اگر تصاویر ایرانی باشن که چه بهتر مثلا تخت جمشید. آیا تصاویر مناسبی میشناسید؟ تو کامنتها به اشتراک بگذارید
برنامهها
آریوس قراره اکثر کارهایی که کاربر متوسط ایرانی انجام میده رو پوشش بده؛ با برنامههایی که تو نسخه قبلی بود موافقم:
- چغوک برنامه خیلی خوبیه ولی نه تو گنوم. پیشنیازهاش به KDE libs باعث کند بودن اجراش شده و ظاهر native نداره تو گنوم. با آخرین نسخه hotot جایگزین بشه.
- برنامه Gimp تمام کارهای Pinta رو انجام میده پس دلیلی نداره این برنامه موجود باشه.
- بلندر اضافه بشه ترجیحا از نسخه ۲.۵۷ یا ۲.۵۸ که به زودی منتشر میشه. Inkscape از نسخه ۰.۴۸ یا بالاتر.
- کرومیوم اضافه بشه از نسخه ۱۲ یا بالاتر.
- چند درصد کاربران ایرانی از Evolution استفاده میکنن؟ جایگزینیش با Thunderbird فکر کنم انتخاب خیلی بهتری باشه، حجم کمتری هم داره.
- یه برنامه مدیریت دانلود چون ایرانیها عاشق دانلودن. آخرین نسخه uGet با پلاگین aria2 محشره.
- حتما حتما LibreOffice به نسخه ۳.۴ آپدیت بشه که خیلی بهتر شده تو این نسخه. حتی میشه اجزایی که کم استفادهتر هستن مثل Math و Draw رو حذف کرد.
- بانشی جای خودش رو به Clementine بده. با وجود VLC نیازی به Totem نیست که با زیرنویسهای فارسی هم مشکل داره. DeadBeeF هم اضافه بشه.
باگها
اینها باگهایی هست که تو چند روز کار بشون برخوردم:
- تقویم ستارهای (Star Calendar) درست package نشده و موقع اجرا پسورد روت رو میخواد
- Synapse با دکمه Alt+F2 اجرا نمیشه
- گزینه گیج کننده زیادی توی منوها هست مثل System Monitor Indicator ، Google Reader Indicator و … که به راحتی میشه مخفیشون کرد
- نسخه فعلی کامپیز (۹.۴) رو روی ۳ تا سیستم تست کردم و افتضاح کار میکنه. دانگرید به نسخه ۰.۸ ایده خوبیه.
- با وجود Control Panel مجتمع نیازی به بودن تنظیمات توی منوها نیست. Preferences و Administration به طور کامل میتونن از منو حذف بشن
این هم کارهایی که تو آینده نزدیک قراره انجام بشن برای بهتر شدن آریوس
- راهاندازی صفحه پروژه تو لانچپد یا سایت مشابه که بشه باگها و ایدهها رو جمع کرد
- راهاندازی ویکی با یه چیز مشابه برای مشخص کردن هدفها و تقسیمکار
- طراحی سایت و فروم فارسی که البته تاخیرش به خاطر تنبلی خودمه!
- ترکیب فونت Iranian Sans با Droid Sans و استفاده به عنوان فونت پیشفرض
- ترجمه کردن کل برنامهها و گنوم یا حداقل نصاب
فواید بومی سازی برنامهها برکسی پوشیده نیست، تو نسخه بعدی هم فونت فارسی اوبونتو منتشر میشه پس چه شود محیط فارسی با فونت عالی
این ایدههای من بود در مورد آریوس و قدمهایی که برای بهتر شدنش میشد ورداشت، حالا نوبت شماست؛ فکر میکنید چه جور میشه آریوس و تجربه یه کاربر ایرانی رو از اون بهتر کرد؟ دوست دارین آریوس بعدی رو همین منوال بمونه یا از گنوم ۳ استفاده کنه؟ جای چه برنامههای توی آریوس خالیه؟