آیا دوست دارید که کل دانشنامه ویکی پدیا ( Wikipedia ) فارسی در سیستم خود داشته باشید و هر موقع که دوست داشتید در مورد چیزی اطلاعات بیشتری کسب کنید بدون نیاز به اتصال به اینترنت با جستجو در آن اطلاعات کاملی درباره آن موضوع بدست آورید ؟ حتی فکر اینکه یک دانشنامه آزاد که تا کنون بیش از ۱۶۰.۰۰۰ مقاله در آن توسط افراد مختلف نوشته شده است هم وسوسه کننده است. اما با کمال تعجب باید بدانیم که این کار به راحتی قابل انجام است. بله با استفاده از نرم افزارهایی که برای این کار تا کنون ساخته شده است و البته استفاده از فایل های پایگاه داده های ویکی پدیا فارسی می توانیم یک نسخه کامل از این دانشنامه ارزشمند را در سیستم خود داشته باشیم. مثلاً دوست دارید ببینید در مورد حافظ ویکی پدیا و یا فردوسی ویکیپدیا چه چیزی را به شما و اطلاعات شما اضافه می کند.

ویکی پدیا چیست و چه کسانی در آن می نویسند ؟

قبل از اینکه به چگونگی دانلود کل ویکی پدیا فارسی و یا دیگر زبان های موجود این دانشنامه بپردازیم بهتر است کمی درباره آن اطلاعات خود را کامل تر کنید. ویکی پدیا یک دانشنامه آزاد است که مقالات آن توسط ویکی نویس ها یا همان نویسندگان مقالات ویکی پدیا که کاربران اینترنتی معمولی هستند نوشته می شود. تا کنون در ویکی پدیا نسخه فارسی بیش از ۱۶۰.۰۰۰ مقاله درباره موضوعات مختلف نوشته شده است. در مورد هر چیز که اطلاعات نداریم و یا اطلاعات کمی داریم می توانیم تنها یک جستجو در ویکی پدیا بکنیم تا اطلاعات کاملی درباره آن موضوع که توسط افراد مختلف در یک صفحه نوشته شده است به دست آوریم. ما نیز می توانیم در ویکی پدیا به عنوان یک ویکی نویس عمل کنیم و به رشد ویکی پدیا فارسی و گسترش آن کمک کنیم.

جالب است بدانید ویکی پدیا یک پروژه از بنیاد غیر انتفاعی ویکی مدیا است که در آن با استفاده از صفحات ویکی که کار را برای کاربران درباره ویرایش و تنظیم اسناد در کنار یک دیگر ساده می کند است و در صورت رشد آن هیچگونه سودی از سازمان و یا کمپانی دیگری برای آن واریز نمی شود.

منظور از فایل پایگاه داده های ویکی پدیا چیست و آیا می شود آن را دانلود کرد ؟

در حقیقت ویکی پدیا با هر گونه تغییر در یکی از مقالات ، دسته بندی ها و … خود یک فایل را ارائه می کند که در آن تمامی نوشته ها و مقالات ویکی پدیا در آن قرار دارد و در این نوشته منظور ما از فایل پایگاه داده های ویکی پدیا همین فایل است که به صورت رایگان از طریق سایت ویکی مدیا و یا سایت انتشار دهنده های برنامه های خواندن ویکی پدیا به صورت آفلاین انتشار داده می شود.

از چه برنامه ای برای خواندن فایل پایگاه داده های ویکی پدیا استفاده کنم ؟

برای اینکه کل ویکی پدیا فارسی را بر روی سیستم خود دانلود کنیم کافی است فایل پایگاه داده های آن را از اینترنت بر روی سیستم خود دانلود کنیم تا تمامی مقالات موجود در آن را که البته به نوعی کد گذاری شده اند را در سیستم خود داشته باشیم تا دیگر در هنگام جستجو و خواندن یک مقاله جدید نیازی نباشد که به اینترنت وصل شویم. حال برای خواندن این فایل باید از برنامه ای استفاده کنیم تا توانایی نمایش اطلاعات و مقالات موجود در فایل پایگاه داده های ویکی پدیا و همچنین جستجو در بین مقالات آن برای پیدا کردن موضوعی خاص را به ما بدهد. در زیر با برنامه هایی برای اینکار آشنا می شویم.

برنامه خواندن ویکی پدیا به صورت آفلاین WikiTaxi

یکی از توسعه یافته ترین برنامه هایی که در زمینه خواند آفلاین ویکی پدیا می توانیم پیدا کنیم برنامه WikiTaxi است. اگر می خواهید بدانید که چرا از عنوان توسعه یافته برای معرفی این برنامه استفاده کرده ام بد نیست نگاهی به ویژگی های این نرم افزار و مزیت های استفاده از آن بیندازید.

مزایا و ویژگی های برنامه WikiTaxi :

1. این برنامه یک برنامه portable است به این معنا که نیاز به نصب ندارد و تنها کافی است محتویات فایل فشرده که برای دانلود این نرم افزار استفاده می کنید را در یک درایو از هاردیسک خود و یا در فلش درایو خود بریزید و فایل اجرایی این برنامه ( WikiTaxi.exe ) را اجرا کنید و از کار با این نرم افزار لذت ببرید.
2. این برنامه هیچ تغییراتی بر روی تنظیمات و اطلاعات سیستم عامل شما نمی گذارد و تنها با استفاده از یک فایل تنظیمات .ini که در شاخه خود نگه داری می کند تنظیماتی که شما در هنگام استفاده از آن را انتخاب کرده اید را نگهداری می کند و در استفاده های بعدی از آن پیروی می کند و درگر نیاز به اعمال تنظیمات به صورت دوباره نیست.
3. برای پاک کردن این برنامه از روی سیستم خود کافی است شاخحه آن را حذف کنید تا این برنامه به آسانی و برای همیشه از روی سیستم شما پاک شود.
4. این برنامه توانایی تبدیل فایل های پایگاه داده های ویکی پدیا ( که به صورت فشرده با پسوند .bz2 هستند ) را به فایل های قابل اجرا توسط خود ( با پسوند .taxi ) دارد و شما می توانید با دانلود آخرین نسخه پایگاه داده های ویکی پدیا فارسی از سایت رسمی آن همیشه از آخرین نسخه مقالات ویکی پدیا به صورت آفلاین در سیستم خود بهره برید.
5. این برنامه در بسیاری از سایت های معروف مانند دانلود . کام ، دکتر وب و … بررسی و پیشنهاد شده است و کاربران بسیاری را به خود جذب کرده است.
6. این برنامه توانایی نمایش نوشته های یونیکد را دارد و فقط نیاز است که شما فونت مناسبی را برای نمایش نوشته های فارسی در آن انتخاب کنید. برای انجام این کار کافی است در وسط یک صفحه از مقالات ویکی پدیا فارسی در این برنامه راست کلیک کنید و سپس فونت مورد نظر خود را انتخاب کنید.

چگونه با WikiTaxi شروع به خواندن آفلاین و جستجو در مقالات ویکی پدیا فارسی کنم ؟

برای این کار کافی است مراحل زیر را یک به یک طی کنید تا بتوانید تمام ویکی پدیا فارسی را در سیستم خود دانلود کرده و از طریق این برنامه در آن جستجو و شروع به خواندن مقالات مورد نظر خود بکنید.

1. از سایت رسمی فایل های پایگاه داده ویکی پدیا فارسی تمام مقالات ویکی پدیا را به صورت یکجا دانلود کنید. ( لینک مستقیم به آخرین نسخه فایل پایگاه داده های ویکی پدیا فارسی بخش مقالات با حجم ۱۳۰ مگابایت : http://dumps.wikimedia.org/fawiki/latest/fawiki-latest-pages-articles.xml.bz2 )
2. برنامه WikiTaxi را دانلود کنید. ( لینک صفحه دانلود WikiTaxi )
3. محتویات فایل دانلود شده WikiTaxi را از حالت فشرده خارج کنید.
4. با استفاده از فایل WikiTaxi_Importer.exe در شاخه این برنامه فایل پایگاه داده های وردپرس فارسی را که در مرحله ۱ دانلود کردیم را به فایل قابل فهم برای برنامه WikiTaxi با پسوند .Taxi در بیاورید. تنها کافیست فایل پایگاه داده ها را انتخاب کنید و بر روی دکمه Import now کلیک کنید.
5. به برنامه WikiTaxi.exe بروید و با باز کردن فایل پایگاه داده های ویکی پدیا فارسی تبدیل شده خود از خواند و جستجوی آفلاین ویکی پدیا فارسی در سیستم خود بدون نیاز به اتصال به اینترنت لذت ببرید.

اگر می خواهید بدانید این برنامه توسط چه فردی یا چه کمپانی ساخته شده است باید بگوییم که این برنامه توسط سایت Delphi Inspiration که در مورد ساخت کامپوننت های دلفی و همچنین برنامه های مختلف بر مبنای دلفی فعالیت می کند که اکثر آن ها برنامه هایی هستند که قدرت کامپوننت های این سایت را به بازدید کنندگان نمایش می دهند.

برنامه خواندن ویکی پدیا به صورت آفلاین Kiwix

یکی دیگر از برنامه هایی که برای خواند و جستجو در مقالات ویکی پدیا می توانیم از آن استفاده کنیم برنامه Kiwix است که جایگزین خوبی برای برنامه WikiTaxi است برای دوستانی که از سیستم عامل های بر مبنای لینوکس مانند اوبونتو در سیستم خود استفاده می کنند. البته برنامه خواند آفلاین ویکی پدیا Kiwix به غیر از این نیز مزایایی نسبت به برنامه WikiTaxi دارد که با این برتری ها و یا بهتر بگوییم مزایا در پایین آشنا می شویم.

مزایا و ویژگی های برنامه Kiwix :

1. سازگاری با سیستم عامل های مبتنی بر لینوکس و همچنین سیستم عامل ویندوز
2. فایل پایگاه داده ویکی پدیا فارسی در سایت سازنده این برنامه به صورت تبدیل شده برای استفاده در این برنامه ( با پسوند .zim ) وجود دارد و نیازی به تبدیل فایل پایگاه داده های اصلی ویکی پدیا نیست.
3. این برنامه باز متن است و بر اساس قوانین GPL3 در دسترس است در صورتی که برنامه WikiTaxi که در بالاتر آن را معرفی کردیم تنها برای استفاده های شخصی رایگان است.

چگونه با Kiwix شروع به خواندن و جستجو در مقالات ویکی پدیا فارسی کنم ؟

در سیستم عامل ویندوز :

1. این برنامه را دانلود کنید. ( لینک دانلود Kiwix از sourceforge ! )
2. فایل پایگاه داده ویکی پدیا فارسی را که برای کار با Kiwix بهینه سازی شده است را دانلود کنید. ( http://download.kiwix.org/zim/0.9 در صفحه باز شده توجه داشته باشید که فایلی که در نام آن نوشته شده است fa را که حدود ۱ گیگابایت نیز حجم دارد را دانلود کنید)
3. بعد از نصب و اجرای Kiwix توسط این برنامه فایل پایگاه داده های ویکی پدیا فارسی را که در مرحله ۲ دانلود کردیم باز کنید و از خواندن و جستجو مقالات در ویکی پدیا فارسی لذت ببرید. یادتان نرود به حافظ ویکی پدیا و فردوسی ویکیپدیا و … سر بزنید.

در سیستم عامل اوبونتو :

برای نصب Kiwix در سیستم عامل اوبونتو که بر پایه هسته لینوکس توسعه یافته است کافی است سه خط زیر را در خط فرمان ( console ) اوبونتو خود وارد کنید.

امیدوارم که از دانشنامه آزاد ویکی پدیا فارسی در سیستم خود به بهترین نحو ممکن و در هنگام نوشتن مطالب جدید استفاده کنید. برای آشنایی بیشتر با این دانشنامه آزاد و ترفندهای استفاده از ویکی پدیا فارسی نوشته های تورتک را دنبال کنید.

آیا شما نیز با برنامه هایی که به ما اجازه ی خواند فایل های پایگاه داده ویکی پدیا را بدهند را می شناسید و یا از آن استفاده کرده اید ؟ در قسمت نظرات این نوشته بنده و دیگر خوانندگان تورتک را از آشنایی با آن ها محروم نکنید.