امروزه با توجه به نقش اساسی که کامپیوتر در زندگی ما پیدا کرده٬ بی‌شک مجموعه نرم‌افزاری آفیس یکی از ضروری‌ترین ابزارهای مورد نیاز برای یک رایانه شخصی محسوب خواهد شد.

اکنون مدتی است که مجموعه نرم‌افزار اداری LibreOffice نسخه شماره ۴ خود را ارائه داده که شما می‌توانید آن را از سایت اصلی لیبره‌آفیس به رایگان دانلود کنید.

در ادامه چگونگی نصب این برنامه در سیستم‌عامل اوبونتو و ایجاد آیکون میانبر بر روی لانچر (Launcher) در محیط گرافیکی یونیتی آموزش داده خواهد شد.

جسارتاً به دلیل اینکه هدف از ایجاد وبلاگ «ترفندهای لینوکس» ارائه آموزش‌های کاربردی بوده و همچنین در جهت طولانی نشدن این مطلب از ذکر خصوصیات و امکانات جدیدی که در LibreOffice 4.0.1 قرار داده شده پرهیز می‌کنیم! (بسیاری از وبلاگ‌ها و سایت‌های همکار پارسی‌زبان که انصافاً عمل انتشار٬ نقد و تحلیل اخبار لینوکسی رو به خوبی انجام می‌دن به تفصیل راجع به این موضوع صحبت کرده‌اند) خب! بریم به اصل ماجرا بپردازیم:

گام نخست (حذف نسخه قبلی لیبره‌آفیس):

اولین کاری که باید انجام داد٬ حذف نسخه قبلی (نسخه‌ای که در حال حاضر بر روی سیستم شما نصب می‌باشد) لیبره‌آفیس است. این عمل در اوبونتو با تایپ دستور زیر در ترمینال (Ctrl+Alt+T) و فشردن کلید اینتر براحتی هر چه تمام‌تر انجام خواهد شد.

sudo apt-get purge libreoffice*

مشاهده می‌شود که در طی فرآیند حذف٬ آیکون‌های ابزارهای Writer ٬ Calc ٬ Impress و … از لانچر پاک می‌شوند.

گام دوم (دانلود نسخه جدید لیبره‌آفیس):
در این مرحله باید نسخه جدید نرم‌افزار لیبره‌آفیس رو از سایت اصلی این برنامه بر روی سیستم خود دانلود کنید.
گام سوم (نصب لیبره‌آفیس بر روی اوبونتو):
بعد از دانلود برنامه ابتدا باید آن را از حالت فشرده خارج کرد. (کلیک راست بر روی فایل زیپ شده و انتخاب گزینه Extract Here) سپس وارد پوشه اکسترکت شده شوید. ملاحظه می‌شود که دو پوشه با نام‌های readmes و DEBS درون پوشه اصلی بوجود آمده؛ وارد پوشه DEBS شده و سپس پوشه desktop-integration را بگشایید. مشاهده می‌شود که درون این پوشه (پوشهdesktop-integration) فایلی با پسوند deb قرار گرفته است. فایل مربوطه را کپی و در یک شاخه بالاتر (پوشه DEBS) پیست (Paste) کنید.

حال از طریق خط فرمان با دستور زیر تمامی فایل‌های اجرایی درون پوشه DEBS را نصب کنید:

sudo dpkg -i /home/farshid/Desktop/LibreOffice_4.0.1.2_Linux_x86_deb/DEBS/*.deb

نکته: دستور dpkg در مدیریت عمومی بسته‌ها استفاده می‌شود؛ آرگومان i در این دستور٬ باعث می‌شود بـسـته‌ای کـه مـشـخص شده‌، (فایل‌ اجرایی با پسوند deb) روی سیستم نصب شود. همچنین علامت ستاره در انتهای دستور (*.deb) به این معنا است که تمامی فایل‌های اجرایی موجود در مسیری که مشخص شده نصب شوند.
جادوی خط فرمان: قابل توجه مهاجران تازه‌وارد لینوکس؛ اجرا و نصب حدود ۵۰ فایل اجرایی تنها با تایپ یک دستور!!!
توجه: در دستوری که در فوق ذکر شده٬ پوشه اکسترکت شده در سیستم‌عامل بنده روی دسکتاپ و درون پوشه LibreOffice_4.0.1.2_Linux_x86_deb قرار گرفته؛ پر واضح است که در صورت قرار گرفتن پوشه مذکور در مسیری دیگر٬ دستور فوق متفاوت خواهد بود.

گام چهارم (ایجاد آیکون میانبر بر روی لانچر):
همانطور که در گام نخست ذکر شد٬ اکنون آیکون‌های ابزارهای لیبره‌آفیس از لانچر پاک شده‌‌اند؛ لازمه که این آیکون‌ها رو دوباره روی لانچر تعریف کنیم.
روش کار:
۱. ابتدا با دستور زیر فایل اصلی برنامه (با پسوند desktop) را به دایرکتوری home خود برای اعمال تغییرات٬ کپی کنید:

cp /usr/share/applications/libreoffice-startcenter.desktop ~/.local/share/applications

نکته: دستور cp برای کپی کردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. درواقع دستور فوق فایل libreoffice-startcenter.desktop را که در مسیر usr/share/applications/libreoffice-startcenter.desktop قرار گرفته٬ در مسیر ~/.local/share/applications کپی می‌کند. علامت ~ به معنای پوشه home بر فرض مثال در سیستم بنده /home/farshid می‌باشد.
۲. فایل مذکور رو در یک ادیتور باز کنید. مثلاً برای باز کردن فایل مورد نظر در ادیتور gedit دستور زیر رو اجرا کنید:

gedit ~/.local/share/applications/libreoffice-startcenter.desktop

۳. در فایل باز شده دنبال خط زیر بگردید:

MimeType=application/vnd.openofficeorg.extension;

و خط فوق را پاک کرده و عبارت زیر را به‌جای آن جایگزین کنید:

MimeType=application/vnd.oasis.opendocument.text;application/vnd.oasis.opendocument.text-template;application/vnd.oasis.opendocument.text-web;application/vnd.oasis.opendocument.text-master;application/vnd.sun.xml.writer;application/vnd.sun.xml.writer.template;application/vnd.sun.xml.writer.global;application/vnd.stardivision.writer;application/msword;application/vnd.ms-word;application/x-doc;application/rtf;text/rtf;application/vnd.wordperfect;application/wordperfect;application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document;application/vnd.ms-word.document.macroenabled.12;application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.template;application/vnd.ms-word.template.macroenabled.12;application/vnd.oasis.opendocument.spreadsheet;application/vnd.oasis.opendocument.spreadsheet-template;application/vnd.sun.xml.calc;application/vnd.sun.xml.calc.template;application/vnd.stardivision.calc;application/vnd.stardivision.chart;application/msexcel;application/vnd.ms-excel;application/vnd.openxmlformats-officedocument.spreadsheetml.sheet;application/vnd.ms-excel.sheet.macroenabled.12;application/vnd.openxmlformats-officedocument.spreadsheetml.template;application/vnd.ms-excel.template.macroenabled.12;application/vnd.ms-excel.sheet.binary.macroenabled.12;text/csv;application/x-dbf;application/vnd.oasis.opendocument.graphics;application/vnd.oasis.opendocument.graphics-template;application/vnd.sun.xml.draw;application/vnd.sun.xml.draw.template;application/vnd.stardivision.draw;application/vnd.oasis.opendocument.presentation;application/vnd.oasis.opendocument.presentation-template;application/vnd.sun.xml.impress;application/vnd.sun.xml.impress.template;application/vnd.stardivision.impress;application/mspowerpoint;application/vnd.ms-powerpoint;application/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.presentation;application/vnd.ms-powerpoint.presentation.macroenabled.12;application/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.template;application/vnd.ms-powerpoint.template.macroenabled.12;application/vnd.oasis.opendocument.formula;application/vnd.sun.xml.math;application/vnd.stardivision.math;

توجه: حتما عبارت مذکور  را همانطور که در خط فوق نوشته شده به کمک ماوس انتخاب و سپس آن را کپی کنید.

۴. عبارت زیر را نیز در انتهای فایل مربوطه (در داخل ویرایشگر) کپی کرده و تغییرات را ذخیره (save) کنید:

X-Ayatana-Desktop-Shortcuts=Writer;Impress;Calc;Math;Draw

[Writer Shortcut Group]
Name=Writer
Exec=libreoffice -writer %U
TargetEnvironment=Unity

[Impress Shortcut Group]
Name=Impress
Exec=libreoffice -impress %U
TargetEnvironment=Unity

[Calc Shortcut Group]
Name=Calc
Exec=libreoffice -calc %U
TargetEnvironment=Unity

[Math Shortcut Group]
Name=Math
Exec=libreoffice -math %U
TargetEnvironment=Unity

[Draw Shortcut Group]
Name=Draw
Exec=libreoffice -draw %U
TargetEnvironment=Unity

۵. وارد مسیر /usr/share/applications شده و آیکون هر کدام از ابزارهای لیبره‌آفیس را که می‌خواهید (بر فرض مثال Writer) بر روی لانچر دراگ کنید. (با ماوس آیکون مورد نظر را گرفته و آن را روی لانچر رها کنید)

منابع استفاده شده:

http://www.webup

http://askubuntu.com

پی‌نوشت: ممکنه عزیزان این سوال براشون پیش بیاد که چرا در همان ابتدا آیکون مورد نظر رو بر روی لانچر اصطلاحاً drag نکردیم؟ باید خدمت شما عزیزان عرض کنم که اگر این عملیات انجام نمی‌گرفت٬ گزینه‌های لازمه در هنگام کلیک راست بر روی آیکون مورد نظر در لانچر (مثلاً New Document) فعال نمی‌شد. همینطور علامت مثلث سفید رنگ کوچک٬ که نشانگر فعال بودن نرم‌افزار مربوطه است و همینطور تعداد فایلهایی که توسط این ابزار باز بوده را نمایش می‌دهد؛ فعال نمی‌بود!