زبان نشانهگذاری ابرمتنی یا زنگام یا اچتیامال، در کنار سیاساس هستهٔ فناوری ساخت صفحههای وب هستند. اچتیامال زبان توصیف ساختار صفحههای وب است. زبانیاست برای نشانهگذاری ابرمتن که برای تدوین قالب و طراحیصفحههای وب به کار میبرند. دستورعملهای این زبان، برچسب (Tag) نام دارند که محتوای یک صفحهٔ وب، با آنها، نشانهگذاری شده و بدینترتیب، نحوهٔ نمایش آن صفحه برای مرورگرهای وب، توصیف میشود.
این زبان در خلال دهه ۹۰توسط دنیس ریچی اختراع شد.
آخرین نسخهٔ آن ۵ است.
هر یک از برچسبهای اچتیامال، معنا و مفهوم خاصی دارند و تأثیر مشخصی بر محتوا میگذارند؛ مثلاً برچسبهایی برای تغییر شکل ظاهری متن، نظیر درشت و ضخیم کردن یک کلمه یا برقراری پیوند به صفحات دیگر در اچتیامال تعریف شدهاند.
یک سند اچتیامال، یک پروندهٔ مبتنی بر متن (Text–based) است که معمولاً با پسوند .htm یا .html نامگذاری شده و محتویات آن از برچسبهای اچتیامال تشکیل میشود. مرورگرهای وب، که قادر به درک و تفسیر برچسبهای اچتیامال هستند، تکتک آنها را از داخل سند اچتیامال خوانده و سپس محتوای آن صفحه رانمایانسازی (Render) میکنند.
اچتیامالزبانی برای نشانهگذاری ابرمتن است و اساساً برای ساختمند کردن اطلاعات و جدایش اجزای منطقی یک نوشتار — نظیر عناوین، تصاویر، فهرستها، بندها و جداول — به کار میرود. از سوی دیگر، اچتیامال را نباید به عنوان زبانی برای صفحهآرایی یا نقاشی صفحات وب به کار بُرد؛ این وظیفه اکنون بر دوش فناوریهای دیگری همچون سیاساس است.
گفتنی است اچتیامال شکلی از زبان دیگری بنام اسجیامال است و کنسرسیوم وب جهانشمول آن را به عنوان استانداردی برای نشانهگذاری مستندات ابرمتنی برای عرضه در وب، تدوین کردهاست.
در اچتیامال سه نوع برچسب وجود دارد:
- تگهای یکه. مانند <HR> که خط رسم میکند.
- تگهایی که شروع و پایان دارند. مثل: <head></head>
- تگهایی که دارای ویژگی میباشند. مثل: <a href="http://www.w3.org">متن</a>
در اینجا به ساختار جداول در زبان html خواهیم پرداخت .
جدول در صفحات وب با تگ <table> تعریف می شود که خاصیت های زیر را به خود می گیرد
نام خاصیت |
نوع خاصیت |
شرح |
align |
Left Right Center |
نحوه تراز بندی و قرارگیری جدول را در صفحه مشخص می کند. Left:جدول را به چپ می برد Right:جدول را به راست می برد Center:جدول را به وسط می برد |
Bgcolor |
Color |
رنگ پس زمینه جدول را تعیین می کند |
border |
pixel |
ضخامت پهنای خطوط حاشیه دور جدول را تعیین می کند. |
cellpadding |
pixel |
میزان فاصله بین خطوط حاشیه جدول و محتویات درون خانه های درون آن را مشخص می کند |
cellspacing |
pixel |
فاصله بین خانه های جدول را تعیین می کند.در صورت صفر بودن خانه ها به هم می چسبند |
Frame |
Above Below Border Box Hsides ihs rhs vsides Void |
مشخص می کند کدام قسمت خطوط حاشیه های جدول باید نمایش داده شود. Above:خطوط بالایی نمایش داده می شوند Below:خطوط پایینی نمایش داده می شوند :Borderکلیه خطوط حاشیه خانه ها نمایش داده می شوند Box: کلیه خطوط حاشیه خانه ها نمایش داده می شوند Hsides:فقط خطوط افقی حاشیه خانه ها نمایش داده می شوند Ihs:فقط خطوط افقی سمت چپ حاشیه خانه ها نمایش داده می شوند Rhs:فقط خطوط افقی حاشیه سمت راست خانه ها نمایش داده می شوند Vsides: فقط خطوط عمودی حاشیه خانه ها نمایش داده می شوند Void: هیچکدام از خطوط حاشیه خانه ها نمایش داده نمی شوند |
Rules |
Cols Rows Group All |
مشخص کنند نوع خطوط تقسیم کننده خانه های جدول به خانه های کوچکتر است Cols:خانه های جدول فقط بر حسب ستون ها با خطوط از هم جدا می شوند Rows:خانه های جدول فقط بر حسب سطر با خطوط از هم جدا می شوند Group: خانه های جدول بر حسب گروه بندی داخلی با خطوط از هم جدا می شوند All:تمام خانه ها با خطوط افقی و عمودی از هم جدا می شوند. |
Summary |
Text |
یک متن خلاصه در مورد جدول است که برای برخی مرورگر های صوتی و بدون ت |
widht |
pixel |
میزان پهنا و عرض جدول را مشخص می کند |
مثال ها:
از برچسب<tr>برای ایجاد یک سطر در جدول استفاده می شود.
از برچسب <td> برای ایجاد یک ستون در بک ستر استفاده می شود.
از بر چسب <th> برای معرفی تیتر استفاده می شود.
این بر چسب ها خاصیتهای زیر را به خود می گیرند.
نام خاصیت |
نوع خاصیت |
شرح |
Align |
Left Right Center justify |
نحوه تراز بندی و قرارگیری محتویات درون سطر جدول را مشخص می کند Left:از چپ شروع می کند Right:از راست شروع می کند Center:از وسط شروع می کند Justify:در کل عرض شی گسترش داده می شود |
Bgcolor |
Color name |
رنگ پس زمینه را مشخص می کند |
Valign |
Top Bottom middle |
نحوه تراز بندی عمودی محتویات درون جدول را مشخص می کند Top:از بالا تراز می کند Bottom:از پایین تراز می کند Middle:از وسط تراز می کند |
Colspan |
number |
تعداد خانه هایی که این خانه جدول آنها را پوشش می دهد را تعیین می کند |
Rowspan |
number |
تعداد سطر هایی که این خانه جدول آنها را پوشش می دهد را تعیین می کند |
width |
pixel |
میزان پهنا و عرض جدول را تعیین می کند |
مثال ها:
لیست های منظم که با تگ <ol> معرفی می شوند و خاصبت زیر را به خود می گیرند.
نام خاصیت |
نوع خاصیت |
شرح |
Start |
Number |
عدد یا حرف شروع لیست را مشخص می کند |
type |
A a I i 1 |
A:حروف بزرگ انگلیسی a :حروف کوچک انگلیسی I :حروف بزرگ یونانی i :حروف کوچک یونانی ۱ |
هر یک از آیتم های لیست توسط یک بر چسب درونی <li> معرفی می شود.
مثال ها:
لیست های غیره منظم که با تگ <ul> معرفی می شوندو خاصیت زیر را می گیرد
نام خاصیت |
نوع خاصیت |
شرح |
Type |
Disc Circle square |
نوع نشانه شکل لیست را مشخص می کند. Disc:دایره تو پر Circle:مربع Square:دایره تو خالی |
مثال ها:
لیست های معنی مجموعه ای از چند آیتم متفاوت هستند که می توان همانند کتای های معنی واژه برای هر کدام یک توضیح نوشت ابن لیست ها با تگ <di>معرفی شده و برای توضبح آن از تگ <dd> استفاده می شود.