توی پست امروزم یه توضیحاتی در رابطه با فری بی اس دی میدم در آخر روش نصبش رو هم در قالب یک فیلم خواهید دید.

فری‌بی‌اس‌دی به انگلیسی : (FreeBSD) یک سیستم‌عامل همه‌منظوره و شبه یونیکس است که توسط پروژه فری‌بی‌اس‌دی توسعه می‌یابد. فری‌بی‌اس‌دی یکی از اولین سیستم‌عامل‌های متن‌باز است و به طور مستقیم از بی‌اس‌دی یونیکس مشتق شده است.بی‌اس‌دی یونیکس سیستم‌عاملی بود که طی سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۳ در دانشگاه برکلی توسعه می‌یافت. سیستم‌عامل فری‌بی‌اس‌دی به صورت یک نرم‌افزار آزاد توسعه می‌یابد، این حرف به این معنی است که کدهای منبع فری‌بی‌اس‌دی در اختیار عموم قرار دارد و هر کسی می‌تواند آن را دریافت کرده، برای اهداف مختلف خود استفاده کند، آن را تغییر داده و سپس دوباره آن را منتشر کند. این ویژگی باعث شده که چندین محصول تجاری و غیرتجاری مختلف توسط افراد و شرکت‌های مختلف بر اساس فری‌بی‌اس‌دی بوجود بیاید. هرچند که فری‌بی‌اس‌دی به طور مستقیم از بی‌اس‌دی یونیکس مشتق شده است، اما از نظر قانونی، فری‌بی‌اس‌دی نمی‌تواند یک «یونیکس» نامیده شود، چرا که در حال حاضر، «یونیکس» یک نشان تجاری ثبت شده برای اوپن گروپ است. اولین نسخه فری‌بی‌اس‌دی در سال ۱۹۹۳ منتشر شد.

فری‌بی‌اس‌دی سیستم‌عاملی سازگارپذیر است و از سخت‌افزارها و معماری‌های زیادی پشتیبانی می‌کند. همانند دیگر سیستم‌عامل‌های خانواده بی‌اس‌دی، هسته فری‌بی‌اس‌دی و همینطور تمام برنامه‌های فضای کاربری آن، همانند پوسته و دستورهایی مانند cat و ps، همگی در یک مخزن کد منبع نگهداری می‌شوند. همچنین فری‌بی‌اس‌دی می‌تواند فایل‌های باینری دیگر سیستم‌عامل‌ها از جمله لینوکس را هم اجرا کند. امکان نصب برنامه‌های جانبی از طریق پورت‌ها و بسته‌های فری‌بی‌اس‌دی وجود دارد. طبق یک آمارگیری در سال ۲۰۰۵، ۷۷ درصد از کاربران سیستم‌عامل‌های خانواده بی‌اس‌دی، از فری‌بی‌اس‌دی استفاده می‌کنند، بنابراین فری‌بی‌اس‌دی بزرگترین جامعه کاربری را در بین سیستم‌عامل‌های خانواده بی‌اس‌دی در اختیار دارد.

امروزه افراد و شرکت‌های تجاری زیادی از فری‌بی‌اس‌دی برای اهداف مختلف خود استفاده می‌کنند که از این میان می‌توان به یاهو، اپل، ژونیپر نتورکس، نوکیا، آی‌بی‌ام،یاندکس،بنیاد نرم‌افزار آپاچی، هات‌میل، سونی و بسیاری دیگر اشاره کرد.

موارد استفاده

برخی از مواردی که می‌توان فری‌بی‌اس‌دی را بکار گرفت عبارتند از:

سرویس‌دهنده‌ها

فری‌بی‌اس‌دی می‌تواند به عنوان یک سرویس‌دهنده پست الکترونیک، وب، دیوار آتش، اف‌تی‌پی، دی‌ان‌اس، مسیریاب و … پیکربندی شده و مورد استفاده قرار گیرد.

میزکار

امکان نصب سامانه پنجره اکس و همینطور میزکارهای مختلف از جمله گنوم و کی‌دی‌ئی بر روی فری‌بی‌اس‌دی وجود دارد. برخی از پروژه‌ها نظیر PC-BSD سعی کرده‌اند با ارائه یک نسخه سفارشی از فری‌بی‌اس‌دی که به شکل پیش‌فرض دارای محیط گرافیکی است، کار را برای کاربران آسان‌تر کنند.

استفاده تجاری

از آنجا که فری‌بی‌اس‌دی از یک پروانه نرم‌افزاری سهل‌گیر استفاده می‌کند، آزادی‌های زیادی در اختیار کاربران و شرکت‌های تجاری قرار می‌دهد و به آنها اجازه می‌دهد در محصولات انحصاری خود از کدهای منبع فری‌بی‌اس‌دی استفاده کنند.

سیستم‌های توکار

در کنار سکوهای سخت‌افزاری رایجی مانند x86 و x86-64، فری‌بی‌اس‌دی از تعدادی سکوی سخت‌افزاری دیگر از جمله معماری آرم، میپس، پاورپی‌سی و … پشتیبانی می‌کند و بدین ترتیب می‌تواند در سیستم‌های توکار مورد استفاده قرار گیرد.

تاریخچه

ریشه‌های پیدایش فری‌بی‌اس‌دی به دانشگاه برکلی باز می‌گردد. این دانشگاه، یک مجوز کد منبع یونیکس از شرکت AT&T دریافت کرده بود. دانشجویان این دانشگاه، یونیکس AT&T را تغییر و گسترش داده بودند و این نسخه تغییر یافته را بی‌اس‌دی نام نهادند. پروژه بی‌اس‌دی در سال ۱۹۷۶ توسط بیل جوی بنیان نهاده شد و رفته‌رفته با پیوستن افراد دیگر رشد پیدا کرد. آنها قابلیت‌هایی از جمله TCP/IP، حافظه مجازی و … را در این سیستم‌عامل پیاده‌سازی کرده بودند. اما از آنجایی که بی‌اس‌دی حاوی کدهای یونیکس AT&T بود، تنها در دسترس سازمان‌هایی قرار می‌گرفت که از AT&T مجوز دریافت کرده بودند.

در ژوئیه ۱۹۸۹، نسخه‌ای از بی‌اس‌دی تحت عنوان NET-1 به صورت عمومی عرضه شد. NET-1 اولین نسخه‌ای بود که آزادانه و تحت پروانه بی‌اس‌دی منتشر می‌شد. پس از انتشار NET-1، یکی از توسعه‌دهندگان بی‌اس‌دی به نام کیث باستیک، پیشنهاد کرد که تمام کدهایی که متعلق به AT&T بودند، با کدهایی تحت پروانه بی‌اس‌دی جایگزین شوند. بدین ترتیب کار بر روی جایگزین کردن کدهایی که به AT&T تعلق داشتند آغاز شد. پس از گذشت مدت زمانی حدود ۱۸ ماه، بسیاری از کدهای AT&T جایگزین شده بودند. اما هنوز ۶ فایل دیگر که مربوط به هسته سیستم می‌شدند، باقی مانده بود و این فایل‌ها هنوز جایگزین نشده بودند. توسعه‌دهندگان تصمیم گرفتند به جای نوشتن این شش فایل، نسخه جدید را به صورت ناقص و بدون این شش فایل منتشر کنند. نسخه جدید که NET-2 نام داشت، در سال ۱۹۹۱ عرضه گشت.

چند ماه بعد از انتشار NET-2، یک زوج به نام‌های لین ژولیتز و ویلیام ژولیتز شروع به نوشتن آن شش فایل کردند و پس از اتمام کار، سیستم‌عاملی به نام ۳۸۶BSD را منتشر کردند. آنها این سیستم‌عامل را از طریق FTP در اختیار عموم قرار دادند. روند توسعه ۳۸۶BSD، پس از آن انتشار اولیه، آهسته بود. برخی از کاربران ۳۸۶BSD، شروع به نوشتن و جمع کردن وصله‌هایی کردند تا ۳۸۶BSD را بروز نگه دارند و مشکلات آن را برطرف کنند. اما به دلیل اختلاف‌هایی که بین آنها و ویلیام ژولیتز وجود داشت، تصمیم بر این گرفته شد که ۳۸۶BSD منشعب شود. اینگونه بود که فری‌بی‌اس‌دی اولیه مبتنی بر ۳۸۶BSD بوجود آمد. اولین نسخه فری‌بی‌اس‌دی، در نوامبر سال ۱۹۹۳ منتشر شد. نسخه ۱٫۱ هم در می سال ۱۹۹۴ منتشر شد.

در ژانویه ۱۹۹۲، شرکت بی‌اس‌دی‌آی شروع به فروختن یک نسخه تجاری از NET-2 کرد که بی‌اس‌دی/اواس نام داشت. مدتی بعد، AT&T ادعا کرد که این سیستم‌عامل به شکل غیرمجازی از کدهای یونیکس AT&T استفاده می‌کند و بنابراین بی‌اس‌دی‌آی را به دادگاه کشاند. نتیجه قطعی این دادگاه هیچگاه به طور عمومی اعلام نشد. تنها چیزی که به طور عمومی اعلام شد این بود که کدهایی که AT&T مال خود می‌دانست، از بی‌اس‌دی/اواس حذف شوند و بی‌اس‌دی/اواس به جای NET-2 از کدهای ۴٫۴BSD-Lite استفاده کند. هرچند که دادگاه پروژه فری‌بی‌اس‌دی را محکوم نکرده بود، اما از بیم پیش‌آمدن مشکل با AT&T، قرار شد که فری‌بی‌اس‌دی هم به جای ۳۸۶BSD از کدهای ۴٫۴BSD-Lite به عنوان سیستم پایه خود استفاده کند. این مهاجرت به ۴٫۴BSD-Lite، وقفه‌ای در توسعه این سیستم‌عامل‌ها بوجود آورد و روند توسعه آنها را آهسته کرد. نسخه ۲٫۰ اولین نسخه‌ای بود که هیچ کدی از AT&T در آن وجود نداشت. این نسخه در نوامبر ۱۹۹۴ عرضه گشت.

در همان روزهای اولیه پیدایش پروژه، شرکتی به نام والنات کریک سی‌دی‌رام بنا به درخواست یکی از بنیان‌گذاران فری‌بی‌اس‌دی به نام جردن هابارد، پذیرفت که فری‌بی‌اس‌دی را بر روی دیسک‌های سی‌دی‌رام منتشر کند. این شرکت علاوه بر توزیع کردن فری‌بی‌اس‌دی بر روی دیسک‌های سی‌دی‌رام و همچنین از طریق FTP، یک رایانه به همراه اینترنت پر سرعت در اختیار پروژه قرار داد، دو تا از بنیان‌گذارن پروژه را استخدام کرد، بر روی سرویس‌دهنده‌های خود از فری‌بی‌اس‌دی استفاده کرد، کتاب‌های مرتبط با فری‌بی‌اس‌دی را چاپ و منتشر کرد و همچنین حامی مالی کنفرانس‌های برگزار شده توسط پروژه بود. به طوری که فری‌بی‌اس‌دی تبدیل به موفق‌ترین محصول این شرکت شد. این شرکت بعدها نام خود را به فری‌بی‌اس‌دی مال تغییر داد. همکاری‌های این شرکت نقش مهمی در پیشرفت و موفقیت پروژه فری‌بی‌اس‌دی داشت.

برخی از ویژگی‌های اساسی سیستم‌عامل فری‌بی‌اس‌دی عبارتند از:

یک سیستم‌عامل چند کاربره است، بدین معنی که چندین کاربر می‌توانند به شکل همزمان از سیستم استفاده کنند؛ فری‌بی‌اس‌دی کاربران را از یکدیگر محافظت می‌کند تا در کار هم اختلال ایجاد نکنند.

یک سیستم‌عامل چندکارگی است، هر کاربر می‌تواند چند فرایند را به شکل همزمان اجرا کند. برای اطمینان از اینکه هر فرایند سهم عادلانه‌ای از منابع مصرف می‌کند، اولویت هر فرایند می‌تواند به شکل پویا تنظیم شود.

فری‌بی‌اس‌دی مجهز به یک مکانیزم حفاظت از حافظه است تا این اطمینان حاصل شود که فرایندها و کاربران در کار یکدیگر مداخله نمی‌کنند. اگر فرایندی دچار اشکال شود، دیگر فرایندها را تحت تاثیر قرار نخواهد داد.

ذخیره‌سازی

در کنار سیستم‌فایل یونیکس که سیستم‌فایل پیش‌فرض در فری‌بی‌اس‌دی است، فری‌بی‌اس‌دی به صورت پیش‌فرض از تعدادی سیستم‌فایل دیگر از جمله FAT32 و NTFS (به صورت فقط-خواندنی)، SMBFS، ext2، ایزو۹۶۶۰ و فایل سیستم شبکه‌ای پشتیبانی می‌کند. سیستم‌فایل زی‌اف‌اس که در اصل از سیستم‌عامل اوپن‌سولاریس گرفته شده، یکی از چارچوب‌های اصلی ذخیره‌سازی اطلاعات در فری‌بی‌اس‌دی است. زی‌اف‌اس اولین بار توسط شرکت سان مایکروسیستمز توسعه یافت و در نسخه ۱۰ اوپن‌سولاریس منتشر شد. هر چند که پروژه اوپن‌سولاریس دیگر فعال نیست، اما توسعه زی‌اف‌اس همچنان در فری‌بی‌اس‌دی ادامه دارد. فری‌بی‌اس‌دی از نسخه ۷٫۰ به بعد از زی‌اف‌اس پشتیبانی می‌کند. در نسخه ۹٫۰، زی‌اف‌اس به نسخه ۲۸ بروزرسانی شد. این سیستم‌فایل قابلیت‌هایی نظیر سهمیه‌بندی، فشرده‌سازی، تصویر لحظه‌ای، جلوگیری از ذخیره شدن اطلاعات تکراری بر روی دیسک و غیره فراهم می‌کند.

فری‌بی‌اس‌دی قابلیتی به نام «ذخیره‌سازی با دسترس‌پذیری بالا» دارد که از طریق این قابلیت، می‌توان اطلاعات رابه صورت آینه‌وار بر روی دو دیسک سخت که بر روی دو رایانه مجزا قرار دارند، به روشی همزمان نوشت. هر چیزی که بر روی یکی از دیسک‌ها نوشته شود، به شکل خودکار بر روی دیگری هم نوشته خواهد شد.

شبکه

پشته پرتکل TCP/IP در فری‌بی‌اس‌دی، مبتنی بر پیاده‌سازی موجود در ۴٫۲BSD است که کمک زیادی به گستردش استفاده از این پروتکل کرده است. فری‌بی‌اس‌دی از پروتکل IPv6 و شبکه بی‌سیم پشتیبانی می‌کند. پشته پروتکل [۳۲]IPv6 و همینطور پشته آی‌پی‌سک از پروژه کامه گرفته شده‌اند. ابزارهایی برای شکل‌دهی ترافیک مانند دامی‌نت و آلت‌کیو هم در فری‌بی‌اس‌دی گنجانده شده است.

فری‌بی‌اس‌دی از نسخه ۵٫۳ به بعد از پروتکل آدرس اضافه مشترک یا CARP پشتیبانی می‌کند. به کمک CARP، چندین دستگاه (گره) می‌توانند از یک آدرس آی‌پی مشترک استفاده کنند. به این ترتیب اگر یکی از دستگاه‌ها از کار افتاد، دستگاه‌های دیگر هنوز می‌توانند خدمات‌رسانی کنند. از CARP بیشتر برای برقراری تعادل بار استفاده می‌شود.

امنیت

فری‌بی‌اس‌دی به همراه سه دیوار آتش به نام‌های پی‌اف، آی‌پی‌فایروال، آی‌پی‌فیلتر عرضه می‌شود. از بین این سه دیوار آتش، آی‌پی‌فایروال، دیوار آتشی است که مختص به خود فری‌بی‌اس‌دی است و از زمان‌های دور در آن وجود داشته است. دو دیوار آتش دیگر از سیستم‌عامل‌های دیگر گرفته شده‌اند. دیوار آتش آی‌پی‌فیلتر توسط دارن رید برای فری‌بی‌اس‌دی پورت شده است. دیوار آتش پی‌اف هم از پروژه اوپن‌بی‌اس‌دی گرفته شده است.

فری‌بی‌اس‌دی از نسخه ۵٫۰ به بعد از لیست کنترل دسترسی پشتیبانی می‌کند که توسط پروژه تراستدبی‌اس‌دی پیاده‌سازی شده و در گذشته تنها در یونیکس‌های تجاری نظیر ایریکس و سولاریس موجود بود. تراستدبی‌اس‌دی پروژه‌ای است که با هدف افزودن قابلیت‌های امنیتی پیشرفته به فری‌بی‌اس‌دی در آوریل سال ۲۰۰۰ شکل گرفت. علاوه بر لیست‌های کنترل دسترسی، قابلیت‌هایی نظیر کنترل دسترسی اجباری، اوپن‌پم و اوپن‌بی‌اس‌ام هم توسط این پروژه توسعه داده شده است. این پروژه توسط سازمان‌ها و شرکت‌هایی نظیر دارپا، دانشگاه پنسیلوانیا، یاهو!، گوگل، اپل و … پشتیبانی می‌شود.

برنامه اوپن‌اس‌اس‌اچ در نصب پیش‌فرض وجود دارد و کاربر می‌تواند از آن برای برقراری ارتباط راه دور به صورت امن استفاده کند. اوپن‌اس‌اس‌اچ جایگزینی برای تلنت است و برخلاف تلنت، اطلاعات (از جمله نام کاربری و کلمه عبور) را به صورت رمزنگاری شده بر روی شبکه منتقل می‌کند و کاربر می‌تواند مطمئن باشد که اطلاعات او در بین راه به سرقت نخواهد رفت.

فری‌بی‌اس‌دی ابزاری به نام portaudit را فراهم کرده که این ابزار، به کمک یک پایگاه داده، نرم‌افزارهای نصب شده بر روی سیستم را بررسی می‌کند و اشکالات و آسیب‌پذیری‌های امنیتی نرم‌افزارها را به کاربر گزارش می‌کند.

فری‌بی‌اس‌دی دو چارچوب برای رمزنگاری کردن اطلاعات موجود در دیسک سخت فراهم کرده که GELI و GBDE نام دارند. این دو چارچوب، اطلاعات را در سطح بلاک‌ها و سکتورهای دیسک سخت رمزنگاری می‌کنند.

زندان‌های فری‌بی‌اس‌دی

زندان‌های فری‌بی‌اس‌دی، یک مکانیزم امنیتی و یک راهکار مجازی‌سازی در سطح سیستم‌عامل هستند که به کمک آن‌ها، می‌توان برنامه‌ها را در یک محیط ایمن و قرنطینه اجرا کرد. هر فرایندی که در داخل یک زندان اجرا می‌شود، نمی‌تواند با فرایندهای خارج از زندان ارتباط برقرار کند. به علاوه هر زندان نام میزبان و آدرس آی‌پی مخصوص به خود را دارد. به شکل همزمان می‌توان چندین زندان را بر روی یک سیستم فری‌بی‌اس‌دی اجرا کرد. هسته سیستم‌عامل بین همه آن زندان‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود و بدین ترتیب تنها می‌توان برنامه‌هایی که مختص فری‌بی‌اس‌دی هستند را در داخل زندان‌ها به اجرا درآورد. از نسخه ۷٫۲ به بعد، این امکان فراهم شده که یک زندان چندین آدرس آی‌پی داشته باشد. همینطور در حال حاضر، این امکان وجود دارد که زندان‌ها را از نظر تعداد پردازنده محدود کرد. برای مثال، در رایانه‌ای که ۴ عدد پردازنده دارد، می‌توان دو پردازنده را برای استفاده یکی از زندان‌ها به آن اختصاص داد. همچنین زندان‌ها می‌توانند به شکل تو در تو هم باشند یعنی یک زندان را در داخل زندانی دیگر ایجاد کرد.

خوب برای ادامه توضیحات میتونید از ویکی پدیا استفاده کنید.

اینم یک فیلم از روش نصب :

امیدوارم که حرفای امروزم براتون مفید واقع شده باشه .

در آینده فیلم های بیشتری از این نسخه قدرتمند لینوکس رکورد خواهم کرد.

پیروز باشید.