نوشته شده توسط فرشید نوتاش حقیقت.
در این آموزش قصد داریم شما را با محیطی که پس از نصب اوبونتو با آن روبرو میشوید، آشنا کنیم.
دسکتاپ اوبونتو
در نگاه اول ممکن است شما شباهتهای زیادی را مابین اوبونتو و سایر سیستمعاملها از قبیل ویندوز و مک مشاهده کنید. این بدین دلیل است که همه آنها مبتنی بر رابط کاربری گرافیکی (gui) ساخته شدهاند. به عنوان مثال در همه این سیستمعاملها از ماوس برای حرکت در دسکتاپ، برنامههای کاربردی باز، انتقال فایلها و کارهایی از این نظیر استفاده میکنید. بهطور خلاصه میتوان گفت که همه چیز بصری است.
Unity
تمامی سیستمعاملهای مبتنی بر gui از یک محیط دسکتاپی که دارای ویژگیهایی است بهره میبرند.
اوبونتو بهطور پیشفرض از دسکتاپ Unity استفاده میکند.
پسزمینه دسکتاپ
محیط یونیتی شامل یک پسزمینه دسکتاپ و دو نوار که یکی از آنها بصورت افقی بوده و دیگری عمودی است. نوار افقی بالای صفحه منوبار (Menu Bar) و نوار عمودی سمت چپ لانچر (Launcher) نام دارد. در زیر منوبار تصویری کل دسکتاپ را تحت سلطه خود درآورده که به این تصویر، تصویر پسزمینه (Background) گویند.
منوبار
منوبار شامل توابع متداولی است که در اوبونتو استفاده میشود. آیکونها در سمت راست منو در ناحیهای از نوار منو به نام ناحیه نشانگر (Indicator) یا ناحیه اطلاعرسانی (notification) واقع شدهاند.
هر اوبونتو نصب شده ممکن است آیکونهای متفاوتی را بر اساس تعدادی از عوامل، از جمله سختافزار و لوازم جانبی نمایش دهد.
برخی از برنامهها بهطور خودکار در حین نصب آیکونی را به منوبار اضافه میکنند. شایعترین شاخصها عبارتند از:
Network Indicator که ارتباطات شبکه را مدیریت میکند و به شما این امکان را میدهد که به سرعت و به آسانی به یک شبکه سیمی یا بیسیم متصل شوید.
Text Entry Settings که اگر شما بیش از یک زبان صفحهکلید را نصب کرده باشید مانند EN و FA نمایان میشود که به کمک آن قادر خواهید بود آن را تغییر دهید.
Messaging Indicator برنامههای اجتماعی شما را شامل میشود که از طریق آن میتوانید به مخاطبین خود پیام داده و یا به ایمیل دسترسی داشته باشید.
Sound Indicator راهی آسان برای تنظیم صدا و همچنین دسترسی به پخشکننده موسیقی و تنظیمات صدا را فراهم میکند.
Clock ساعت فعلی را نشان میدهد و یک پیوند به تقویم و تنظیمات زمان و تاریخ را برقرار میسازد.
Session Indicator دارای تنظیمات سیستم، راهنمای اوبونتو و گزینههایی چون قفل کردن کامپیوتر، logging یا ریستارت کامپیوتر و یا خاموش کردن آن میباشد.
هر برنامهای شامل منوهای مختلفی چون File، Edit، View و … هست که با باز کردن آن در سمت منو بار نمایش داده میشوند. برای نمایش منوهای برنامه، کافی است ماوس خود را به نوار منوی دسکتاپ در بالای صفحه حرکت دهید تا منوهای برنامه نمایش داده شوند.
شما میتوانید از طریق Appearance در System Setting این قابلیت را غیرفعال کنید. در زبانه Behavior در زیر Show the menus for a window گزینه In the windows title bar را انتخاب کنید.
The Launcher
نوار عمودی سمت چپ تصویر لانچر نامیده میشود. لانچر دسترسی آسانی را برای استفاده از نرمافزار، دستگاههای نصب شده و سطل زباله ارائه میدهد.
تمامی برنامههای در حال اجرا شما تا زمانی که بسته نشدهاند بهصورت یک آیکون بر روی لانچر دیده میشوند.
برای تغییر سایز آیکونهای لانچر از طریق System Setting و گزینه Appearance و زبانه Look میتوانید اقدام کنید.
اولین آیکون در لانچر Dash نام دارد که درباره آن در آموزشی دیگر صحبت خواهیم کرد.
بهطور پیشفرض آیکونهای دیگری شامل File Manager، LibreOffice، Firefox، دستگاههای متصل (مانند فلش مموری) و سطل زباله در لانچر وجود دارد.
اجرای برنامهها
برای اجرای یک نرمافزار که بر روی لانچر قرار دارد با کلیک کردن بر روی آن به راحتی آن را اجرا خواهید کرد.
آیکون برنامه پیشزمینه (یعنی برنامهای که در بالای همه پنجرههای دیگر برنامههاست) با یک مثلث سفید در سمت راست آن نشان داده میشود.
همچنین میتوانید برنامهها را از طریق Dash اجرا کنید که در آموزشی مجزا بدان خواهیم پرداخت.
افزودن و حذف برنامهها بر روی لانچر
برای اضافه کردن یک برنامه به لانچر دو روش وجود دارد:
روش اول – Dash را گشوده و برنامهای که میخواهید پیدا کرده سپس آیکون آن را با ماوس کشیده و بر روی لانچر رها کنید.
روش دوم – برنامهای که میخواهید به لانچر اضافه کنید اجرا کرده و سپس روی آن کلیک راست کنید و گزینه Lock to Launcher را برگزینید.
برای حذف یک برنامه از لانچر کافی است بر روی آیکون آن کلیک راست کرده و گزینه Unlock from Launcher را انتخاب کنید.
در آموزش بعدی به آیتم Dash خواهیم پرداخت.
نوشته آموزش اوبونتو: قسمت اول، آشنایی با محیط اولین بار در لینوکس سیزن پدیدار شد.