توزیعهای بسیار زیادی از گنو/لینوکس تا به حال ساخته شده و در دسترس کاربران قرار گرفته است. تعدادی از این توزیعها به سرعت محبوب میشوند و به پشتوانهٔ ایدئولوژی و تیم پشتیبانشان تا مدتها دوام میآورند و عدهای دیگر پس از مدتی به دنبال دلسرد شدن توسعه دهندگانشان، به خاطرهها سپرده میشوند. در کشور ما ایران هم تاکنون توزیعهای مختلفی منتشر شدهاند که یا زیر سایهٔ یک تیم دانشگاهی بودهاند و یا توسط تیمی در لاگهای فارسی زبان توسعه پیدا کردهاند. حتی مدتی هم انتشار توزیع به صورت دولتی بررسی شد. اما از حق نگذریم، توزیعی که حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد و فقط برای ارضای حس هیجان تیم توسعهاش منتشر نشده باشد، در جامعهٔ لینوکس کار ایرانی، کم پیداست. در این بین نام یک توزیع است که علاوه بر قدمت و سابقهٔ خوبی که داشته، توانسته است همچنان به زندگیاش ادامه دهد. درست حدس زدید، این توزیع پارسیکس نام دارد.
معرفی:
پارسیکس خودش را اینچنین معرفی میکند:
پارسیکس گنو/لینوکس یک دیسک زنده برگرفته شده از لینوکس KANOTIX و مبتنی بر Debian است که از میزکار گنوم استفاده میکند. پارسیکس گنو/لینوکس همچنین بطور پیشگزیده از صفحه کلید فارسی پشتیبانی میکند.
از طرف دیگر، توزیع پارسیکس در رتبه ۲۰۸ از جدول دیستروواچ قرار دارد (یک سال پیش در جایگاه ۹۹ام بود) که برای یک توزیع وطنی و با حمایت مالی بسیار اندک، رتبه بدی به نظر نمیرسد. من قبلاً در حدود ۲ سال پیش یک بار آن را روی یک سیستم پنتیوم ۴ با رم ۲۵۶ امتحان کردم. حقیقتش را هم بخواهید بیشترین توزیعی که توانست در گرایش من به دنیای لینوکس نقش داشته باشد هم همین توزیع بود. اما موضوع آزار دهندهای که آن موقع با حال و هوایی که از ویندوز و اوبونتو در سر داشتم، باعث شد که آن را کنار بگذارم، قدیمی بودن بستههایش بود! برای نمونه از نسخه قدیمیای از فایرفاکس ( آیس ویزل) استفاده میکرد و یا سیستم فایل روی Ext۳ بود!
اما از قرار حالا پارسیکس به روزتر شده، و میخواهیم در این مطلب با هم سری به پارسیکس ۳٫۶r2 بزنیم و ببینیم که میتواند در این بازار پر هیاهوی توزیعهای لینوکس حرفی برای گفتن داشته باشد یا خیر!
نصب:
برای تست این توزیع از یک ماشین مجازی روی Oracle VirtualBox 4.0.4 با رم ۲۵۶ استفاده میکنم.
در اولین برخورد با منویی مواجه میشویم که امید آسان و سر راست بودن مراحل نصب پارسیکس را در من تقویت میکند.
خوب پس از انتخاب نوع فرآیند، بلافاصله لود پارسیکس Live شروع شد و همانطور که انتظار داشتم خبری از بوت گرافیکی نبود (که به نظر من چیز کاملاً بیخودیست و جز خوشگلی فایدهٔ دیگر ندارد!). و اما نکتهای که کمی از هیجانم برای به روز بودن پارسیکس کاست، این بود که از قرار کرنل مورد استفاده در این نسخه ۲٫۶٫۳۲ است که یک کمی قدیمی است! اما خوب میشود بعداً با ارتقا کرنل این کمبود را حل کرد.
اما جنبهٔ مثبت قضیه، لود خیلی سریع سیستم بود! من قبلاً با این روش سعی کردم که اوبونتو ۱۰. ۱۰ لایو را بوت کنم، اما بعد از چند بار هنگ (آن هم در محیط ویرچوال و بوت از روی ایمیج) باز هم سرعت لود خیلی پایینتر از لود پارسیکس بود. و سر انجام پس از این بوت سریع، محیط گنوم روی پارسیکس نمایان شد:
محیط چشمنوازی که از قرار Compiz هم نقشی در این زیبایی داشته. میزکار، Gnome سری ۲ هست که امکانات فارسی هم به صورت پیشفرض روی آن نصب شده است! فعال بودن کیبورد فارسی و دیکشنری xFarDic که نوشتهٔ توسعه دهندهٔ خوب توزیع پارسیکس آقای آلن باغومیان هم هست گواه این قضیه است. نصب بودن ابزارهای متفاوتی نظیر VLC، Virtualbox ose و مجموعهٔ Open Office نشان میدهد که با توزیع کاملاً بیدردسری روبرو هستیم. در نتیجه شروع به نصب میکنم.
نصاب از Gparted برای پارتیشن بندی استفاده میکند که نرمافزاری با کاربری فوقالعاده آسانی است. در تمامی مراحل نصب هرجایی که احساس شده ممکن است کاربر نداند که چه کند، توضیح مختصری آورده شده.
بخشبندی مناسب پروسهٔ نصب، به خوبی به درک کاربر کمک میکند و از پرسیدن سؤالات بیش از اندازه اجتناب شده. پس از پایان مراحل نصب که خیلی هم سریع انجام شد ( بدون احتساب مرحلهی پارتیشن بندی سه کلیک برای نصب انجام دادم ) با منوی گراب پارسیکس روبرو میشویم که همچنان پارسیکس بودنش را همه جا به رخ میکشد:
بستههای نصب شده:
پس از ورود به سیستم و یک جستجوی کوچک با اولین شگفتیای که پارسیکس هدیه میدهد روبرو میشویم. Parsix Documentation که یک مرجع آموزشی عالی برای این توزیع به حساب میآید و به دو زبان فارسی و انگلیسی در دسترس است. این مجموعه که عظمتی مثال زدنی دارد، میتواند به کاربران تازه کار و یا حتی در حد متوسط (مثل من) کمک زیادی در شناختن اجزا سیستم عامل و یا حتی کل دنیای متن باز باشد.
برنامهٔ گفتگو همانند اوبونتو در پارسیکس هم Empathy است که با توجه به کاراییاش در امر مالتی مدیا انتخاب خوبی است. برای جستجو در وب هم بهتر است به دنبال Firefox نباشید! در پارسیکس از Iceweasel استفاده میشود که برپایهٔ همان فایرفاکس خودمان است، و تا جایی هم که من دیدم تغییر خاصی جز آن آیکون روباه معروف را شاهد نخواهید بود (برای دیدن مزیتش اینجا را ببینید). برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این مرورگر میتوانید به اینجا رجوع کنید!
در مورد کدکهای مالتی مدیا هم با حضور غولی نظیر VLC دیگر نیازی به نگرانی نیست، و فکر نکنم چیزی بیابید که VLC قادر به پخش آن نباشد. در رابطه با اسناد هم همانطور که قبلاً گفتم، Open Office میتواند تمامی کارها را برعهده گیرد.
در مجموع توسعه دهندگان پارسیکس توانستهاند مجموعهای از ابزارهای مورد نیاز اکثر کاربران را به صورت پیشفرض در این توزیع گرد هم آورند. در صورتی هم که کاربر بخواهد نرمافزار جدیدی را نصب کند، میتواند از Synaptic که معرف حضور بیشتر علاقهمندان دبیان و خانوادهاش است استفاده کنند.
کارایی:
اولین نکتهای که پس از مدتی کار با پارسیکس به آن پی میبرید، مرتب بودن پارسیکس است! همه چیز همانجایی است که باید باشد. در هنگام نصب، توضیحات به موقع ظاهر میشوند، و در هنگام کار، بهترین منبع آموزشی کنار دستتان است!
از نظر پایداری نیز پارسیکس حرفهایی برای گفتن دارد. در این مدت کوتاهی که پارسیکس را مورد بررسی قرار دادم، دقیقا همان پایداریای را شاهد بودم که دو سال پیش مرا در دنیای لینوکس غرق کرد! پارسیکس از آن توزیعهایی است که به ندرت مشکلی پیدا میکند، این هم مدیون دو نکته است: اولی کمی قدیمی بودن بستهها! در واقع بستههایی در پارسیکس یافت میشوند که آزمایشهایشان را پس دادهاند. دوم همین نصب بودن بیشتر بستههای مورد نیاز است! اولین باری که اوبونتو ۱۰٫۱۰ را نصب کردم، بعد از این که بستهی فونتهای مایکروسافت را به فونتهایش اضافه کردم، سیستم در هنگام باز کردن فایرفاکس کرش کرد، و وقتی بالا آمد، دیگر هیچ نوشتهای نشان داده نمیشد! ولی خوب از این مشکلها عمرا در پارسیکس یافت نمیشود.
ممکن است بگویید که این قدیمی بودن بستهها برایتان مشکلزا میشود. اما حقیقتش جواب این است که اگر یک سیستم پایدار میخواهید این کمترین بهایی است که میپردازید. در ضمن فراموش نکنید که پارسیکس از خانوادهی دبیان است و یک دنیا بستههای .deb در اینترنت یافت میشود که میتوانید بستههای موجود سیستمتان را ارتقا دهید.
یک پیشنهاد (طرح یک نیاز) :
حقیقتش را بخواهید، پارسیکس به نظرم بسیار عالی بود، همان چیزهایی که انتظار داشتم را دیدم، اما یک کمبود را همه جا احساس کردم!
آن هم اینکه چرا توسعهی پارسیکس مثل لاکپشت میماند! جدا حیف همچین توزیعی است که اینچنین عقب بماند! بماند که در ایران دسترسی به سایت پارسیکس هم مقدور نیست، اما هستند توسعه دهندگانی که میتوانند بیشتر همکاری کنند. چرا تبلیغ این توزیع بیشتر نمیشود؟ چرا پروژههای آزاد برای این توزیع، توسط تیمش معرفی نمیشود؟ این پست از مهرداد ( MGroup ) را بخوانید. پروژههای تابستانی برای برنامهنویسان! باور کنید نیروی کار در این زمینه در ایران بسیار یافت میشود! حیف است که توزیعی مثل پارسیکس باشد، و اینها کاری برایش نکنند! پارسیکس، تیم توسعهاش، کاربرانش و حتی غیر کابرانی مثل من که پارسیکس برایشان اهمیت بالایی دارد، پتانسیل بالایی را برای انجام چنین پروژههایی فراهم میکند، که میتواند بسیار بسیار به جامعه برنامهنویسان ایرانی خدمت کند.
در واقع هیچ خرجی هم ندارد. کافیست یک فراخوان، آن هم با مدتی محدود و شاید هم مسابقه برای نوشتن یک برنامهی خاص برگذار شود. نفعش هم به هر دو طرف ماجرا میرسد، هم پارسیکس صاحب برنامههای اختصاصی میشود، هم برنامهنویسان وطنی لذت کار در پروژههای اپن سورس را تجربه میکنند، که بهشان قول میدهم، بعد از ورود به بازار کار ایران آرزو میکنند برای یک بار هیجانات و چالشهای چنین پروژهای را بچشند!
نتیجه گیری:
به طور کلی پارسیکس به خوبی توانسته توزیعی کاربردی حداقل برای کاربران داخل ایران فراهم کند (البته این جمله از قابلیتهای پارسیکس برای جهانی شدن که هنوز شکوفا نشده، نمیکاهد). وجود آموزشها آن هم به زبان فارسی به خوبی میتواند به کاربران تازهکار در این زمینه کمک کند. پیچیده نبودن نگهداری این توزیع و تلاشی که برای ساده کردن آن شده همگی میتوانند از دلایل توصیه این توزیع به تازهکاران باشد. از طرفی، همراه بودن نرمافزارهایی بسیار کاربردی با این توزیع، آن را به انتخابی بسیار مناسب برای استفاده به صورت لایو و یا نصب روی کامپیوترهای قابل حمل که قرار است کارهای روزمره را راه بیاندازند تبدیل کرده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این توزیع موفق ایرانی میتوانید به سایت اصلیاش در اینجا و یا انجمن تکنوتاکس مراجعه کنید.
پی نوشت : این مقاله در وب سایت دیستروواچ (در حال حاضر صفحه اصلی) به ثبت رسید. امیدواریم این اقدامات موجب مطرح شدن بیشتر توزیع پارسیکس و افزایش رتبه این گنو/لینوکس خوب ایرانی شود.
13 دیدگاه برای این نوشته:
- eMan:
2011-May-18
عالی بود شاهین جان
من خیلی با این کتاب فارسیش حال میکنم
دست توسعه دهنده هاش درد نکنه - shahinism:
2011-May-19
خواهش میکنم ایمان جان قابلی نداشت (از طرف من!)
کتاب فارسی پارسیکس و البته کتاب آرچ -که شما زحمتش رو میکشید- جزء محدود منابع خوبی هست که به زبان فارسی و برای لینوکس موجود هستند!
(البته کتاب اسلکور هم قراره به این جمع اضافه بشه (به امید خدا!) - مسعود:
2011-May-19
ممنون شاهین جان بابت مطلب خوبت.
یه حقیقت ناخوشایند اینه که واقعا روند توسعه بدی داره پارسیکس.
به نظر من بخواد همینطور ادامه بده از صحنه خارج میشه.
نمیتونم بفهمم چرا آقای باغومیان تقریبا دست تنها داره ادامه میده. همونطور که گفتی خیلی ها هستن که میتونن دور هم جمع بشن و یه کار جهانی بکنن…. - طهمورث:
2011-May-19
سلام
طراحی سایت فوق العاده عالی شده.
بررسی ها هم در حال بهتر شدن هستند.همین بررسی پارسیکس واقعا کامل نوشته شده.
با آرزوی موفقیت - ابراهیم رعیت:
2011-May-19
دست شما درد نکنه.به نظر من پارسیکس بهترین توزیع برای افراد تازه کار مخصوصا ایرانی هست. چون توزیعی هست که وقتی شما برای اولین بار باهاش کار میکنید شما رو ناامید نمیکنه.
به امید موفقیت بیشتر آقای باغومیان و تیم توسعه پارسیکس
- مسعود:
2011-May-19
ممنونم طهمورث جان از اظهار لطفت ؛) - مظفر زهانی:
2011-May-19
خیلی ممنون
من تو یه عکسی که دیده بودم مربوط به زمان ایجاد لینوکس
این توزیع حتی از مینت هم زودتر ایجاد شده بود و حدودا نزدیکای ایجاد ابونتو ایجاد شده
میخاستم اگه تونستین قدمت این توزیع رو هم بهش اضافه کنین
یه بدی که این توزیع داره عدم شناخت بعضی سخت افزاراست ولی اگه نصب بشه خداس
من نسخه ی 2 شو داشتم از همشون بهتر بود
و نسخه های جدیدش نمیتونه رو سیستمم نصب بشه ولی خوب با 3.1بتا آپدیتش کردم و ازش راضیمبه دوستان هم توصیه میکنم به جای استفاده از ابونتو از پارسیکس استفاده کنن که واقعا پایدارتره سبکتره
حتی بوت لایو اون از بوت نسخه ی نصب شدهی ابونتو سریع تره(به کسی بر نخوره ها،میتونین امتحانش کنین،در ضمن همون یه کتاب کوچولوش از هزار تا فروم بیشتر چیز یاد آدم میده) - مظفر زهانی:
2011-May-19
در ضمن اون مشکلی که گفتم مربوط به ابونتو و آریوس و … هم هست
و فقط آر.پی.ام بیس ها راحت رو سیستم من نصب میشن - shahinism:
2011-May-20
خواهش میکنم.
این شیوهی انتشار به تنهایی نمیتونه دلیل از بین رفتن توزیعی مثل پارسیکس بشه. پارسیکس هنوز برای من حرفهایی برای گفتن داره. ولی همونطور که میگی کوچک بودن تیم توسعه که پایین اومدن سرعت ایجاد ایدهها رو در بر داره، میتونه یه تیر خلاص باشه. که من اصلا دوست ندارم برای پارسیکس اتفاق بیافته! - RF:
2011-May-21
آقا خیلی عالی بود.
مخصوصا قسمت پیشنهاد. دوباره خواستم از زحمات تک تک شما تشکر کنم.
ایشالا همیشه موفق باشید - محسن:
2011-Jun-03
سلام
دستت درد نکنه شاهین جان
چی می شد یک روزی تمام جامعه لینوکسی ایران باهم قرار می گذاشتند که همه باهم کمی کمک مالی کنند به این گروه. البته بنظرم باید تو صفحه ی اول پروژه بجای پی پال که خیلی از ایرانی ها ندارن از مثلا درگاه بانک سامان استفاده می کردند. اگر اینجوری بشه اولین نفر خودم کمک می کنم.
چقدر باحال می شد وقتی داریم تو اتوبان حرکت می کنیم تبلیغات پارسیکس رو روی بیلبورد های سطح شهرمون میدیدیم.
راستی من یادمه سال پیش رتبه ی پارسیسکس تو دیستروواچ 60 بود. - shahinism:
2011-Jun-03
خواهش میکنم محسن جان.
ولی حقیقتش پارسیکس به نظر من باید بیشتر تلاش کنه. پارسیکس برای کاربرای ایرانی شاید درست درک نشده. ولی همونطور که تو متن گفتم باید ایدههای نوی بیشتری ارائه بده تا بتونه پشتیبانیهای مالی جذب کنه.
راجع به تبلیغات توی اتوبان هم تجربه ثابت کرده، اگه توی ایران چیزی این سمت پیشرقت کنه که تو بیلبورد تبلیغش کنن، دیگه نمیشه امیدی بهش داشت! ولی خوب منظورت رو میفهمم. حق پارسیکس بیشتر از اینهاست!
راجع به رتبهی پارسالش اینطور که تو خود دیسترو واچ دیدم همون 90 و خردهایه که تو متن هم نوشتم. - امیر23:
2011-Jun-19
آقا شاهین مرسی ، با حمایت های ما و شما ایشالا این توزیع ایرانی به یک توزیع محبوب جهانی تبدیل میشه .