مقدمه

مندریوا برای مدت طولانی یک توزیع بسیار خوب و محبوب در نزد گنو/لینوکس کاران به شمار میرفت، همان‌گونه که در مقدمه طعم جدید مندریوا در هیدروژن اشاره شد، بعد از مشکلاتی که در روند کار این توزیع به وجود آمد، تعدادی از کارمندان آن از کار برکنار شدند و با توجه به روند سقوط مندریوا و حرکت آن به سمت محو شدن تعدادی از توسعه دهندگان برکنار شده اقدام به ایجاد انشعابی از این توزیع با نام Mageia نمودند. تلاش آن‌ها ادامه دادن راه مندریوا در فضایی به دور از حواشی و نوسانات تجربه شده در مندریوا اس‌ای بود.
با توجه به تغییرات زیاد مندریوا و خارج شدن آن از شمایل قبلی، Mageia نقطه‌ی امیدی برای کاربران قدیمی‌تر مندریوا که با تغییرات کنونی و در پیش رو موافق نیستند به حساب می‌آید چرا که Mageia مندریوا تر از مندریواست!

علل ایجاد انشعاب

همان‌گونه که در بالا اشاره شد Mageia ادامه راه مندریوا را در موقعیتی استوار و به دور از هرگونه حاشیه و نوسان نشانه رفته بود. در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۰ بیانیه‌ای مبنی بر دلایل شکل‌گیری این توزیع منتشر شد. در این بیانیه ذکر شده بود که آینده‌ی مندریوا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و با کنار رفتن Edge-IT نیز بسیاری از کارکنان از کار برکنار شده‌اند و اعتماد به Mandriva SA از بین رفته است. همچنین در این بیانیه به بسیاری از اتفاقات خوب و بد ۱۲ سال گذشته و پستی‌ها و بلندی‌هایی که مندریوا با آن‌ها مواجه شده بود اشاره شده بود و در ادامه توقع کارکنان یک اجتماع را، کار کردن در محیطی با ثبات و به دور از حواشی و نوسانات اقتصادی و … تلقی کرده بود. این‌گونه بود که Mageia به وجود آمد تا راه مندریوا را به سبکی حساب شده‌تر ادامه دهد.

انتشار

Mageia در اوایل ژوئن، اولین نسخه پایدار و نهایی خود را منتشر کرد. در این نسخه دسکتاپ‌های KDE 4, GNOME 2.32, XFCE 4, LXDE و همچنین مدیرپنجره‌های Openbox, WindowMaker, ICEWM, Fluxbox و Fvvm2 در دسترس هستند، در این نسخه از Mageia از لینوکس نسخه ۲.۶.۳۸.۷ استفاده شده است که دارای ویژگی‌های زیادی از جمله پشتیبانی از پردازنده‌های سری Intel Sandy Bridge و همچنین AMD Fusion APU است. Mageia1 شامل ابزارهای پیکربندی سیستمی drakconf, drak3d, drakguard, rpmdrake, drakx-net, userdrake و ابزارهای مدیریت‌بسته urpme, urpmf, urpmq, urpmi.update, urmpi.addmedia, urpmi.removemedia است.

Mageia-1-KDE

Mageia-1-GNOME

برنامه‌های زیادی در مخازنی که در ادامه معرفی می‌شود دردسترس شماست. برنامه‌های مرور وب و کلاینت‌های ایمیل نظیر فایرفاکس نسخه ۴.۰.۱، کرومیوم نسخه ۱۱.۰.۶۹۶.۶۵، Kmail نسخه ۴.۴.۱۱.۱، تاندربرد نسخه ۳.۱.۱۰. و Evolution نسخه ۲.۳۲.۲، همچنین برنامه‌های اداری نظیر LibreOffice ۳.۳.۲.۲ و یا کوپت و پیجین در بخش مسنجر‌ها و VBox و wine در قسمت مجازی‌سازی Inkscape و گیمپ و Blender در زمینه گرافیک و یا محیط‌های Anjuta و Eclipse و Netbeans و KDevelop از جمله برنامه‌های موجود در مخازن این توزیع است.
توجه داشته باشید اگه شما کاربر مندریوا بوده‌اید و قصد مهاجرت به Mageia را دارید راهنمای مهاجرت را بخوانید. این راهنما شما را در جهت یک مهاجرت آسان و بدون دردسر به خوبی یاری خواهد کرد.

مخازن آنلاین

بسته‌هایی که برای Mageia موجود است در سه مخزن جداگانه (بسته به مجوز آن‌ها) نگهداری می‌شوند.

Core

این مخزن شامل بسته‌هایی با گواهی آزاد است که به صورت پیش‌فرض در لیست مخازن وجود دارد و دریافت و به‌روزرسانی آن‌ها فعال است.

Nonfree

همان‌گونه که از اسمش مشخص است شامل بسته‌های غیر آزاد می‌شود ولی Mageia در بازپخش آن‌ها مشکلی ندارد و آن‌ها فقط آزاد نیستند با این حال این مخزن شامل یک سری از برنامه‌های کد بسته هم می‌شود مانند راه‌انداز‌های اختصاصی nVidia و ATI و کارت‌های مختلف Wi-Fi و …. این مخزن نیز به صورت پیش‌فرض اضافه شده است و دریافت و به‌روزرسانی‌های آن نیز فعال است.

Tainted

این مخزن شامل بسته‌ها با گواهی‌های مختلف می‌شود که شامل بسته‌های آزاد و غیر آزاد می‌شود ولی ضوابط اصلی بسته‌های این مخزن ممکن است در برخی کشور‌ها تخطی از حق‌کپی و ثبت اختراع به حساب آید (برای مثال کدک‌های چند رسانه‌ای برای پخش فایل‌های صوتی/تصویری مختلف و …). این مخزن نیز به صورت پیش‌فرض اضافه شده ولی فعال نیست.

دانلود

در صفحه دانلود Mageia با گزینه‌های فراوانی روبرو می‌شوید (دقیقا بر خلاف نسخه جدید مندریوا). نسخه دیسک زنده با حجم ۷۰۰ مگابایت برای سیستم‌های ۳۲ بیت با دسکتاپ KDE (لینک مستقیم/بیت‌تورنت) و همچنین Gnome (لینک مستقیم/بیت‌تورنت) در دسترس است. همچنین DVD با حجم ۴ گیگابایت برای نصب کامل با پشتیبانی از همه زبان‌ها برای دو معماری ۳۲ بیت(لینک مستقیم/بیت‌تورنت) و ۶۴ بیت (لینک مستقیم/بیت‌تورنت) قابل دانلود است. نسخه‌ای هم شامل هر دو معماری ۳۲ و ۶۴ بیت می‌شود که محدودیت در زمینه زبانی دارد و حجم آن ۷۰۰ مگابایت است (لینک مستقیم/بیت‌تورنت). نصب Mageia از طریق شبکه نیز میسر است؛ با این فرض که یک اتصال پر سرعت اینترنت داشته باشید شما می‌توانید با دانلود نسخه ۴۰ مگابابتی ۳۲ بیت و یا ۶۴ بیت آن اقدام به نصب از طریق شبکه نمائید.

سخت افزار مورد نیاز

پردازنده: AMD، اینتل یا VIA
حافظه رم: حداقل ۵۱۲ ؛ ۲ گیگ توصیه می‌شود
فضای دیسک سخت: ۱ گیگ برای نصب کمینه و ۶ گیگ برای نصب کامل
یک درایو نوری CD یا DVD بسته به ایزوی دریافتی یا شبکه و یا پورت USB برای نصب از طریق فلش
گرافیک کارت: همه کارت‌های ATI, Intel, Matrox, nVidia, SiS یا VIA
کارت صدا: همه کارت‌های AC97, HDA یا Sound Blaste

دیسک زنده و اولین تجربه

در این آزمایش من معماری ۳۲ بیت دیسک زنده KDE را ترجیح دادم. بعد از راه‌اندازی سیستم توسط CD از بین گزینه‌های انتخابی به سراغ اجرای حالت زنده رفتم؛ در حالت عادی هم همین گزینه انتخاب شده بود و اگر من انتخابش نمی‌کردم این گذر زمان بود که سیستم را در حالت دیسک زنده بارگزاری می‌کرد. بعد از پاسخ به سؤالات اولیه مثل قبول کردن گواهی و انتخاب محل زمانی و طرح صفحه‌کلید با محیط دسکتاپ KDE 4.6.3 مواجه شدم. سمت بالا-چپ آیکن‌هایی قرار داشت که دسترسی را به فایل‌های محلی موجود بر روی سیستم راحت می‌کرد. در پایین صفحه منوی ابزارها با حالت کلاسیک قرار گرفته بود.
ابزارهای زیادی به صورت پیش‌فرض در دسترس هستند؛ از جمله Firefox، Libreoffice، KMail، GIMP، Amarok، Movie Player و…
یکی از آیکن‌هایی که به صورت پیش‌فرض بر روی دسکتاپ وجود دارد آیکنی با نام Join Mageia Community است که با کلیک بر روی آن، فایرفاکس باز شده و شما را به صفحه‌ی پیوستن به اجتماع Mageia هدایت می‌کند. با پیوستن به اجتماع Mageia از طریق این صفحه، شما هم به راحتی می‌توانید سهمی از توسعه این توزیع داشته باشید و به رشد سریع‌تر آن کمک کنید. لازم به ذکر است این همکاری می‌تواند از پرداخت هدیه به پروژه تا کمک در ترجمه و خلاصه هر چیزی که احساس می‌کنید در توانتان است باشد.
به صورت پیش‌فرض سه پوسته (Theme) بر روی سیستم شما نصب شده که با انتخاب گزینه‌ی Get new themes از منوی Workspace Appearance در System Settings می‌توانید به تم‌های بیشتری در سطح نت دسترسی داشته باشید.

مدیریت سیستم و پشتیبانی سخت افزاری

ستاره‌ی درخشان Mageia مرکز کنترل این توزیع است. یکی از کامل‌ترین سیستم‌هایی که تمامی ابزارهای پیکربندی با ترکیب زیبایی و قدرت و کاربر پسند بودن را در خود جمع کرده است، تقریباً تمام جوانب سیستم‌عامل توسط این مرکز کنترل قدرمتند قابل تغییر است.

مدیریت بسته

Mageia1 از RPMdrake 5.26.10 به عنوان مدیر نرم‌افزاری خود استفاده می‌کند که بسیار جذاب و در عین حال کاراست. شما به راحتی می‌توانید توضیحات هر نرم‌افزار را بخوانید و جزئیات و Changelogها را مشاهده و از پیش‌نیاز‌ها مطلع شوید ولی جای خالی بررسی و امتیازدهی به برنامه‌‌ها در این سیستم به شدت احساس می‌شود.
ماژول‌های مختلف مدیر نرم‌افزاری به شما اجازه تنظیم مخازن، حذف و نصب بسته‌ها و به‌روز کردن برنامه‌ها را می‌دهد، می‌توانید به راحتی اشتراک‌گزاری در شبکه را پیکربندی کرده و تنظیمات مربوط به پروکسی را تغییر دهید. همچنین می‌توانید روش‌های مختلف ورود به سیستم را امتحان کنید و در قسمت سخت‌افزار به مدیریت دیسک و پارتیشن‌های خود بپردازید.
ابزار حساب کاربری یا User Account بسیار عالی و کاربر پسند است، تنظیمات مربوط به دیوار آتش سر راست‌ترین نوع تنظیمات در نوع خود است، همچنین فعال/غیر‌فعال کردن سرویس‌ها به راحتی قابل کنترل است.
یک دسته کامل از تنظیمات کنترل والدین نه تنها اجازه بستن یک سری از وب‌سایت‌ها را به شما می‌دهد بلکه می‌توانید برنامه‌های مختلف را توسط آن محدود کنید. ماژول اتصال به شبکه مدیریت کامل یک اتصال بی دردسر به شبکه (بی‌سیم/باسیم) را فراهم می‌کند. در کل ابزارهای مختلف و فروانی که Mageia سعی در توسعه و جا دادن آن‌ها در سیستم خود کرده به شما امکان انجام کار‌های بسیار متنوع را بدون نیاز به خط فرمان می‌دهد.

Rpmdrake

نصب بر روی سیستم رو‌میزی

با سیستمی که با پردازنده ۲٫۵ GHz و ۲ گیگ حافظه‌ی اصلی و کارت گرافیک انویدیا تجهیز شده بود اقدام به نصب سیستم نمودم. در حالت زنده کلیه قطعات به خوبی شناخته و پیکربندی شده بود. سیستم نصاب این توزیع شاید بهترین نصابی است که بین توزیع‌های مختلف تا به حال مشاهده کرده‌ام، نصاب‌های دیگر مانند نصاب اوبونتو و فدورا هم واقعاً نصاب‌های خوبی هستند ولی این نصاب در نظر من در صدر همه جای می‌گیرد چرا که بسیار نصاب راحت و قابل درکیست و در کنار این سادگی گزینه‌های بسیار پیشرفته نیز دارد که امکانات زیادی در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در ابتدا دقیقاً مانند بقیه نصاب‌ها از شما اطلاعاتی در مورد طرح صفحه‌کلید و زمان و تازیخ و… گرفته می‌شود. چیزی که این نصاب را برای من بسیار جذاب کرده این است که بیشتر کابران حتی نیازی به تغییر مقادیر ندارند و کافیست بر روی next کلیک کنند در حالی که انتخاب‌های فروان دیگر هم وجود دارد. در قسمت پارتیشن‌بندی گزینه‌ای که به شما پیشنهاد داده می‌شود Mageia را بر روی فضای خالی دیسک شما نصب می‌کند اما من ترجیح دادم این قسمت را به صورتی دستی تنظیم کنم. قسمت پارتیشن‌بندی، طرح ساده و گرافیک زیبایی دارد و از سیستم‌فایل‌های مختلفی مانند ext3, ext4, ReiserFS, XFS, JFS, NTFS، FAT file systems و همچنین از RAID و LVM پشتیبانی می‌کند.

اولین بار که بعد از نصب وارد Mageia شدم سیستم سعی بر دانلود یک سری فایل که احتمالاً اطلاعات مربوط به مخازن بودند داشت، متأسفانه برنامه‌ای که در حال دانلود فایل‌ها بود هیچ‌گونه گزارشی از روند کار در اختیار من قرار نداد.  بعد از چند دقیقه دانلود را با زدن دکمه Cancel خاتمه دادم. بعد از آن یک پنجره ظاهر شد که از من اطلاعاتی مثل کلمه عبور مدیر سیستم را درخواست کرد و در نهایت من را برای ساخت یک کاربر غیر-ریشه راهنمایی کرد. به صفحه گرافیکی ورود رسیدم؛ در حالت پیش‌فرض Mageia یک کاربر میهمان هم برای سیستم در نظر گرفته که کمی غیر منتظره بود ولی در ادامه از وجود چنین کاربری بیشتر خوشم آمد. می‌توان این کاربر را غیر فعال کرد ولی وجودش خالی از منفعت نیست، حساب کاربر میهمان برای ورود نیازی به کلمه عبور ندارد، با استفاده از آن می‌توانید وب‌گردی کنید و یا به ویرایش اسناد بپردازید، زمانی که Logout می‌کنید تمام اطلاعات و فایل‌هایی که در مسیر خانگی حساب کاربری میهمان در حین کار بوجود آمده پاک خواهد شد. این حساب کاربری اجازه می‌دهد که افراد دیگر به سیستم شما دسترسی داشته باشند و از حداقل‌ها بهره ببرند بدون اینکه به حریم خصوصی شما وارد شوند، مثلاً ممکن است در یک میهمانی سیستم شما وظیفه پخش یک موسیقی را داشته باشد و شما هم کنار آن نباشید در این زمان کاربر میهمان به خوبی از پس وظیفه‌ای که به گردنش انداخته‌اید بر خواهد آمد و شما می‌توانید با خیال آسوده سیستم را ترک کنید و نگران چیزی نباشید.

Partitioning

DE Selector

Configure

مدیریت بسته‌ها و مشکلات آن

کمی پیش‌تر به پنجره‌ای اشاره کردم که قصد دانلود تعدادی فایل را داشت ولی با توجه به طولانی شدن روند کار من آن را لغو کردم، همین کار برای من مشکل درست کرد به صورتی که با وارد شدن به Mageia’s Software Manager این ابزار لیست دسته‌بندی شده برنامه‌ها را در سمت چپ نمایان کرد و من فقط به لیست برنامه‌هایی که بر روی سیستم نصب شده بودند دسترسی داشتم و به هیچ وجه به برنامه‌های موجود در مخازن آنلاین دسترسی نداشتم. مدیر نرم‌افزار واقعاً عالی بود، لیست بسته‌ها در گروه‌های خاص خود در سمت چپ مرتب شده ‌بودند و با استفاده از فیلتر قدرتمند بالا-چپ هم به راحتی می‌توانستم برنامه‌ی مورد نظر خودم را پیدا کنم. مانند نصاب اصلی سیستم مدیر نرم‌افزاری هم گزینه‌های خیلی پیشرفته و بیشتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. برای حل مشکل قبلی و گرفتن لیست برنامه‌های موجود در مخازن به سراغ media manager رفتم و با انتخاب سه مخزن اصلی و انتخاب گزینه refresh سعی بر گرفتن اطلاعات مخازن کردم که متأسفانه مشکل حل نشد و من هنوز لیست برنامه‌ها رو نداشتم. مدیر نرم‌افزاری را بستم و به media manager برگشتم و مراحل بالا را دومرتبه تکرار کردم، مدیر نرم‌افزاری را باز کردم ولی باز هم خبری از لیست نرم‌افزارهای داخل مخازن نبود. سه مرتبه به سراغ media manager رفتم و یک مخزن را به صورت دستی اضافه کردم و منتظر شدم تا دانلود اطلاعات انجام شود که درست در همین موقع برنامه با مشکل مواجه شد و بسته شد. سعی بر تکرار این کار کردم و این بار بعد از حدود ۱۰ دقیقه دانلود فایل برنامه با موفقیت به کار خودش پایان داد. به مدیر نرم‌افزاری بازگشتم و این‌بار لیست برنامه‌های موجود در مخازن آنلاین را مشاهده کردم.
در ادامه چند مورد دیگر نیز مشکلاتی برای من ایجاد کرد. برای تست برنامه، یک سری از موارد را برای نصب و یک سری را برای حذف انتخاب کردم که اضافه کردن آن‌ها به صف باعث می‌شد برنامه با یک پیغام خطا به استقبال من بیاید و همه آن‌چه را که انتخاب کرده بودم به حالت قبل باز گرداند. در حین نصب برنامه هم از روند کار اطلاعات شفافی به نمایش گذاشته نمی‌شد و فقط فایلی که در حال دانلود بود نشان داده می‌شد نه وضعیت کلی…

نصب بر روی لپ‌تاپ

در ادامه Mageia را بر روی لپ‌تاپی با مشخصات dual-core 2 GHz CPU, 3 GB of RAM, Intel video card آزمایش کردم. با تجربه‌ای مشابه مواجه شدم؛ تمام سخت‌افزارها به خوبی شناخته و پیکربندی شده و Network Center یک اتصال به شبکه‌ی بی‌سیم برای من ایجاد کرده بود. همه چیز به خودی خود انجام شد. در آزمایش دوم بعد از راه‌اندازی منتظر شدم تا برنامه دانلود کننده کار خود را به پایان ببرد و با توجه به تجربه قبلی، کمی منتظر شدم. البته بهتر بود این برنامه در حین کار با سیستم، به جای گرفتن وقت کاربر در ابتدای شروع به کار این عمل را انجام می‌داد. طبیعتاً بعد از شروع به کار سیستم و اجرای مدیر نرم‌افزاری لیست برنامه‌های موجود در مخازن نیز نمایش داده شدند و مشکلات قبل برای من تکرار نشد.
نسبت به برخی دیگر از توزیع‌هایی که از دسکتاپ KDE استفاده می‌کردند محیط کمی سنگین‌تر و کندتر به نظر می‌رسید، گاهی با کلیک بر روی یک آیکن برای چند لحظه تأخیر کوچکی احساس می‌شد، مشکلی که در سیستم‌عاملی نظیر اسلکور نداشتم.

پس گفتار

Mageia بر روی سیستم رومیزی به نسبت، خوب عمل کرد؛ در نصب مشابه‌ بر روی لپ تاپ نیز با سرعت قابل قبولی اجرا شد و تمامی قطعات شناخته و پیکربندی شدند. Mageia در نسخه ۱ خود، نسبتاً عالی ظاهر شد. قابلیت پیوستن و کمک به پروژه برای تمام افراد این امکان را به Mageia داده که توسعه‌ی سریع‌تر و بهتری داشته باشد. با تغییراتی که مندریوا در هیدروژن با خود ارائه داده و همچنین نقل قول‌هایی در زمینه حذف مرکز کنترل به عنوان یکی از نقاط قوت محبوب این توزیع این امکان برای کاربران قدیمی‌تر مندریوا وجود دارد که با مهاجرت به Mageia به سیستم قدیمی و محبوب خود بازگردند.

کاربر Guest همان‌گونه که اشاره شد می‌تواند یکی دیگر از جنبه‌های مثبت در نزد کاربران به حساب آید.
Mageia به معنای واقعی مناسب تمام کاربران از تازه‌کار تا پیشرفته است، مرکز کنترل قدرتمند با تنظیمات ساده برای تازه‌کاران و با جزئیات فروان برای حرفه‌ای‌تر‌ها این سیستم عامل را دوست‌داشتی و محبوب می‌کند.

دیگر منابع: + + + + +